Fado, Achmatowa, Bętkowska, Ukrainka, Kułakowska, Lasker-Schuler, Jakubowska-Fijałkowska

I

Kati Fado - egzystencjalny erotyk

księżycowy pył i stygnąca magma niczym kokaina w rozchylonych wargach. smak ciała
jest przenośnią – w orszaku majaków – góra, dół - rwana w półtonach półprawda, szaleje
sztorm, na koncercie wariatów - wiolonczela i smyczek, języczek uwagi. tyle mi ciebie –


ile przeminie. a środku wrze esencja w dekompozycji - unosimy się jak napar z głodu.
głośno i duszno rozprzestrzeniamy się wilgotni, półżywi, ciągniemy szczątki ku morzu
w ciemności naszych ciał. ikra, nagły flesz opalizuje głębokości. na fali wyładowań

przyciągamy się: elektrostatycznie, psychomotorycznie, wplątani. mnożymy niewiadome. nieświadomie spięci pękamy - tektoniczne płyty, laminaty na powierzchni straconego czasu, płowieją krajobrazy pod oknami - z łoskotem prześcieradeł ekstatycznie wije się sen niespełniony.

w układzie odbić, otarć, rozbłysków - w białą noc – czarny brzeg zrzuca skórę. i o tym
w muszlach, w uszach: szum - to już.

*

18767790_541730822883451_3129603549728805575_n


Kati Fado, właśc. Katarzyna Kowalewska. Poetka, wcześniej modelka, dziennikarka, organizatorka wydarzeń kulturalnych w kraju i zagranicą, związana głównie z Wrocławiem
i Amsterdamem. Z wykształcenia politolożka i specjalistka PR. Laureatka konkursów poetyckich, m.in.: im. Nagrody Specjalnej w konkursie im. Jacka Bierezina 2016 (za projekt książki poetyckiej „Afazja”, która ukaże się w 2017 r.) oraz Marka Hłaski, Hugona Kołłątaja, Feliksa Rajczaka, T. Stirmera, Krajobrazy Słowa, Sprostać Wierszem, X Konkursu Twórczości Miłosnej im. Mariusza Kargula, Wiosna Poetycka i innych. Publikowała m.in.
w „ Minotaurydzie”, „Lost & Found”, „Arteriach”, „ArtPaierze”, „Nowych Peryferiach”
i antologiach pokonkursowych. Obecnie mieszka na wsi, pod lasem, w okolicach Warki. Podopieczna Fundacji Avalon – Bezpośrednia Pomoc Niepełnosprawnym.
http://www.fundacjaavalon.pl/nasi…/kowalewska_katarzyna.html

 

II

Anna Achmatowa  - Żyć nauczyłam się prosto i mądrze...
Żyć nauczyłam się prosto i mądrze,
Patrzeć na niebo, modlić się do Boga
I długo, długo chodzić o wieczorze,
By niepotrzebna ustąpiła trwoga.


Kiedy w wąwozie łopuch drży na wietrze,
Dygoce jarzębina drobnym ciałem,
Układam wtedy swe wesołe wiersze
O życiu płonnym - płonnym i wspaniałym.

Do domu wracam. Liże moje dłonie
Puszysty kocur, sierść przymilnie zjeża.
W tartaku za jeziorem zorzą płonie
Ze świeżych belek ustawiona wieża.

Jedynie z rzadka rozdzierając ciszę,
Bocian na dachu wrzaśnie czy zapłacze.
I zdaje się, że nawet nie usłyszę
Jeżeli ty do drzwi mych zakołaczesz.

/1912/

tłum. Wiktor Woroszylski

*

18739968_540762916313575_8675073529564378457_n

Anna Achmatowa , właściwie Anna Andriejewna Gorienko , ur. 11 czerwca?/23 czerwca 1889 w Odessie, Rosja, zm. 5 marca 1966 w Domodiedowie, ZSRR) – jedna z najwybitniejszych rosyjskich poetek XX wieku, czołowa przedstawicielka modernizmu i akmeizmu. Nazywana duszą rosyjskiego Srebrnego Wieku, porównywana z Safoną i Mozartem.

Wiktor Woroszylski (ur. 8 czerwca 1927 w Grodnie, zm. 13 września 1996 w Warszawie) – polski poeta, prozaik, tłumacz i recenzent filmowy.

 

III

Zyta Bętkowska - hamletyzm

Nie wiem czy bardziej szukam stałości w zdarzeniach,
w twarzach chronologicznie miętych, jak bezdroża,
czy tylko permanencję chcę w świeżość zamieniać.


Na ile dom jest nowy, po latach niszczenia,
kiedy nie całkiem runął, nie stroczył go pożar?
Nie wiem czy bardziej szukam stałości w zdarzeniach,

w wypisanych na dłoni kwitach przeznaczenia,
jeżeli fatum witam: surprise! Czy jest to żart
czy tylko permanencję chcę w świeżość zamieniać.


Obietnice miłości - emocje to chemia,
nikt nie ślubuje cukru na poziomie constans.
Nie wiem czy bardziej szukam stałości w zdarzeniach,

stabilność nuży. Płomień palnika Bunsena
ma być niebieski. Czy dziś wygląda, jak zorza,
czy tylko permanencję chcę w świeżość zamieniać.

Te same słowa wietrzą odmienne znaczenia,
czaszka zniewala myśli, jak ciasna obroża.
Nie wiem czy bardziej szukam stałości w zdarzeniach,
czy tylko permanencję chcę w świeżość zamieniać.

*

18275050_524153244641209_5960852828765998391_n

Zyta Bętkowska, urodzona w 1966 r. w Sanoku. Zakochana w bieszczadzkich zakamarkach - miejscach swojego dzieciństwa. Od 2004 roku pisze i publikuje wiersze w internetowych portalach poetyckich. Zdobyła pierwszą nagrodę za tom "Dwa chutory" w XIII Ogólnopolskim Konkursie Literackim im. Artura Fryza na najlepszy poetycki debiut książkowy roku 2016.

 

IV

Łesia Ukrainka -Romanca

Nie wypatruj miesiąca na niebie,
Bo ciekawski ten miesiąc wiosenny,
Chciwy słuchacz, podglądacz bezsenny
Jakże często widział mnie i ciebie,
Słyszał słowa twoje jak szmer wiatru.
Chciałbyś je zapomnieć? Nie wypatruj,
Nie wypatruj miesiąca na niebie.


Nie przypatruj się brzozie płaczącej,
Bo ta brzoza w gałęzi łopocie
Znów przypomni o serca kłopocie,
O tęsknocie przypomni palącej,
Co zbratała nas – a ty ból zatruj,
Nie wspominaj tych dni, nie wypatruj,
Nie przypatruj się brzozie płaczącej.

Przełożył Jerzy Litwiniuk

/Antologia poezji ukraińskiej, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1976/

*

18815125_543330296056837_1205595201881164028_o

Łesia Ukrainka, Леся Українка (właśc. Łarysa Kosacz-Kwitka, Лариса Косач-Квітка; ur. 13 lub 25 lutego 1871 w Nowogrodzie Wołyńskim, zm. 1 sierpnia 1913 w Surami (Gruzja) – ukraińska poetka, pisarka i krytyk literacki. Pochodziła z rodziny inteligenckiej, zdobyła gruntowne humanistyczne wykształcenie, dużo podróżowała, znała kilka języków obcych. Wydała kilka tomów poetyckich, pisała recenzje, artykuły o literaturze, była autorką sztuk scenicznych i tłumaczką. Wiele uwagi poświęciła literaturze polskiej, dokonywała przekładów i nawiązywała w swoich utworach do poezji Adama Mickiewicza i Marii Konopnickiej.

Jerzy Litwiniuk (1923 – 2012), poeta i tłumacz (m.in. języków rosyjskiego, fińskiego, ukraińskiego, estońskiego).

 

V

Karolina Kułakowska - Wiersz terapeutyczny

„Matko beznadziejnie pogrążona w przeszłości jak czarna dziura”

T. Dąbrowski „Litania”


Matko kochająca wszystkie małe dzieci
Matko niepłacząca tylko puszczająca łezki
Matko bojąca się przyznać że sprzątanie może sprawiać przyjemność
Matko rozprawiająca o wyższości dawnych czasów nad teraźniejszością
Matko bojąca się jutra jak ludzie średniowiecza
Matko w ogrodzie kopiąca nabożnie grządki
Matko idealna od kiedy pamiętam
Matko wielbiąca pamięć po swojej matce
Matko zbuntowanej córki niepodobnej do siebie

Matko mówiąca w gniewie kurwa bo chuj nie wypada

*

18768523_543426592713874_580270928704137178_o

Karolina Kułakowska (ur. 1985) – poetka, malarka. Dyplom w 2011 roku z malarstwa u prof. Lecha Kołodziejczyka na Wydziale Artystycznym Uniwersytetu Śląskiego w Cieszynie. W 2007 roku ukazał się jej arkusz pt. „Sztaluga w oknie”. Publikowała głównie na witrynach internetowych.
W 2010 roku jej wiersze zostały przetłumaczone na język angielski i zakwalifikowały się do wydawnictwa OFF_PRESS Zeszyty Poetyckie Competition. Laureatka nagrody im. Kazimiery Iłłakowiczówny za najlepszy debiut poetycki 2013 roku („Puste muzea” Zaułek Wydawniczy Pomyłka). Niedawno ukazał się jej drugi tom poezji pt. „Drugie cesarstwo”. W latach 2014-2015 zrealizowała cykle malarskie „Żywioły” oraz „Pory roku”. Mieszka w Rachowicach pod Gliwicami.

 

VI

Else Lasker-Schüler - W moim łonie

W moim łonie
Śpią ciemne chmury —
Dlategom taka smutna, mój najmilszy.


Ciągle przyzywam twe imię
Głosem rajskiego ptaka
Gdy me wargi się barwią jaskrawo.

Już śpią wszystkie drzewa w ogrodzie —
Nawet te nie znużone niczym
Przed moim oknem —

Szumi skrzydło sępa
I unosi mnie przestworzem
Aż ponad twój dom.

Ramionami oplatam twe biodra
Abym się mogła przejrzeć
W promienistości twego ciała.

Nie zagaś mi serca —
Ty odnajdziesz drogę —
Zawsze i wszędzie.

Przełożyła Wanda Markowska

/Else Lasker-Schuler, Gwiazdy Tartaru Poezje,wyd. PIW 1988/

*

19029259_549701228753077_2952016459544551762_n

Else Lasker-Schüler, niemiecka poetka żydowskiego pochodzenia, jedna z najwybitniejszych przedstawicielek liryki ekspresjonistycznej.
Urodziła się 11 lutego 1869 roku w niemieckiej miejscowości Elberfeld (obecnie Wuppertal), zmarła 22 stycznia 1945 w wieku 76 lat w osamotnieniu, w Jerozolimie, ponieważ pod wpływem represji i nazistowskich nacisków, wyemigrowała w 1933 z Niemiec. Pisała głównie o miłości, jej wiersze odczytywane i interpretowane są także jako bardzo osobiste modlitwy.

Wanda Markowska (1912 – 1999), polska pisarka i tłumaczka, absolwentka polonistyki i filologii klasycznej Uniwersytetu Warszawskiego. Tłumaczyła na polski poetów niemieckojęzycznych (Goethe, Rilke, Schiller), literaturę francuską i rosyjską oraz rzymskich klasyków. Pisała również dla dzieci i młodzieży, tłumaczyła bajki i baśnie.

 

VII

Genowefa Jakubowska-Fijałkowska - Rodzą się dziewczynki

nie będzie wojny


będzie karmienie piersią
przez siostry Franciszkanki Służebnice Krzyża

dzieci z Konga

Caritas Polska rozsypie nad Afryką mleko w proszku
dla nilowych krokodyli

dzieci nie dobiegną

zetną im miny polowe nóżki niemowlęce
politykom matki Polki rodzące

będą wkładać w usta
nabrzmiałe sutki a matkom będzie się kurczyć macica

będą z bólu płakać
bo macica po cesarskim cięciu

polityczna demokratyczna demograficzna lewicowa
i tak boli jak dziewczynka ssie

a chłopczyk bawi się ołowianym żołnierzykiem
papierowym samolotem

ma schizy o zamachu terrorystycznym

*
/"Paraliż przysenny" Genowefa Jakubowska-Fijałkowska, Instytut Mikołowski./

19055886_551306928592507_6360058878695592346_o

Genowefa Jakubowska-Fijałkowska ur. w 1946 roku w Mikołowie. Wydała tomy wierszy: Dożywocie (1994), Pan Bóg wyjechał na Florydę (1997), Pochylenie (2002), Czuły nóż (2006), Ostateczny smak truskawek (2009), wybór wierszy i wtedy minie twoja gorączka (2010), Performance (2011), ze mnie robaka i z robaka wiersze/ of me a worm and the worm verses (2012 Off_Press Londyn) Paraliż przysenny (2016) i wybór wierszy Něžný nůž (2011) wydany w czeskim wydawnictwie Protimluv, oraz niemiecki wybór wierszy Posie sitzt nicht in der Sonne (2012). Wiersze publikowała także w „ANTHOLOGIA #2” wydanej przez Off_Press Londyn, oraz w serbskiej poezji polskiej w redakcji i wyborze Biserki Rajčić, Mój poljki pesnički XX vek oraz w antologii Przewodnik po zaminowanym terenie (Ośrodek Postaw Twórczych, Helikopter 2016).
Wiersze autorki były tłumaczone na język czeski, słoweński, niemiecki, angielski i rosyjski. Dwukrotna stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

W 2017 nominowana do literackiej nagrody Nike.






 


Komentarze