Ansel, Wojdyło, Wikyrczak, Młodawska-Waterson, Sarton, Gucewicz, Bakić

I
Talvikki Ansel - Gołoledź

Biały kit pod paznokciami,
mleczne odciski palców i tył koszulki,
wciśnięty między słupek i szkło
zwijam się, naciskam
i odciągnij moją dłoń, wkładając szkło
w oprawę.

Okienko w sypialni wypadło na ganek,
trzy postrzępione kawałki i garść odłamków
na ziarnach żwiru. Skrzydło zbyt zbutwiałe,
aby udźwignąć nowe szkło.
Na zewnątrz w ciemności
niechlujnie mokre bzy. Pies niespokojny,
zimno naciskające na zasłonę żółtego materiału,
tą żółcią oblewa pokój
Jedno okno pęka jak kawałek ciasta, ułamany róg
wiewiórka wystawiła głowę
zanim skoczy na pień jabłoni,

droga, galeria z obrazami,
krajobrazy i emaliowane garnki.
Nie trzymać go na dystans: glazura szronu na żwirze,
źdźbła trawy przechodzące w miętową rzeźbę,
nieskończone kąty pnia i liści
i białe bzy, trumna Lincolna, rozbite okno.
wiatr przychodzi z tego rojącego się świata,
niosąc błoto i sól.

Przełożyła Ida Kowalczyk
*

Talviki Ansel - amerykańska poetka, jest autorką kilku tomów wierszy i lauretką kilku nagród. Ukończyła Indiana Univerity, mieszka w Rhode Island.

II
Alicja Wojdyło - AA09 1909

Zabiłam mrówkę,
by zmyć tę winę
wzięłam kąpiel
z kosmetykami
testowanymi na zwierzętach,
co mam na swoją obronę?
Pewnie narodzi się nowa mrówka,
może to ja nią będę,
narodzę się w mrowisku,
będę pracować w mrowisku,
aż umrę zdeptana,
no, chyba, że zostanę królową

*

Alicja Wojdyło - absolwentka socjologii KUL. Była uczestniczką Młodzieżowych Warsztatów Literackich „Wers”. Obecnie przewodnicząca Komisji Rewizyjnej SL „Witryna”. W 2017 r. wydała swój debiutancki tomik poezji „Strachy na wróble”. Publikowała w almanachu „Spojrzenia 6”. Inspiracje do tworzenia odnajduje wokół siebie oraz w swoich zainteresowaniach m.in. w filmach, książkach, zgłębianiu różnego rodzaju kultur, tak w obecnej formie jak również z dawnych czasów, zwłaszcza: Słowian, Finów oraz Indii i Azji. Uważa, że czasem ciężko jest zamknąć te inspiracje w wierszach, dlatego najlepiej wraz z czytaniem jest je smakować, poznawać, wsłuchiwać się w nie. Poza tym, wielka fanka kawy, poezji Mickiewicza, Federico Garcii Lorki i muzyki z różnych stron świata.

III
Iryna Wikyrczak - Gipsowy sześcian

ty drapiesz mnie od środka

ostrymi kątami
białego gipsowego sześcianu
taki kłujący i niepodatny

taki sześcian pamiętam
ze szkoły plastycznej
stawiano na niego
owoce i dzbanek – martwą naturę
i wtedy szuraliśmy ołówkami
po papierach i sztalugach
każde z nas – swoim stylem

teraz jestem właśnie taka pusta
jak sala do nauki rysunku
z wyglądu – tylko ściany i sztalugi
jak szuranie – na słuch

bo ty wydrapujesz mnie od środka
bo ty żyjesz w mojej otoczce
która robi się coraz cieńsza
od każdego uderzenia ostrym kątem
po tym miękkim i kobiecym
co pozostało z mojego wnętrza
jeszcze trochę – i rozsypię się
zrujnowana twoimi wyrzutami
i zostaną tylko oczy –

przez nie od nowa siebie utkam

Z języka ukraińskiego przełożyła Aneta Kamińska

*

Iryna Wikyrczak (ur. 1988) – ukraińska poetka i animatorka kultury. Założycielka Intermezzo Short Story Festival w Winnicy (2015). Była dyrektorka międzynarodowego festiwalu poezji Meridian Czernowitz w Czerniowcach (2010-2013) oraz dyrektorka Creative Europe Desk Ukraina (2016-2017). Kuratorka ukraińskiej części estiwalu Read My World w Amsterdamie (2016). Autorka dwóch książek poetyckich.

IV
Iwona Młodawska-Waterson – Hester

Hester mówi, że
niebo to kuchenny fartuch
piekło można oswoić
jak płomień
w kaflowym piecu
Hester nosi swoją nieomylność
dumnie jak biały kołnierzyk
brak wątpliwości
co do kuchennych rewolucji
strategii i bitew

dzieci Hester
duszą się
od środków czyszczących
w lśniących, ciasnych pokojach
z widokiem na Eden

wykrzywiam twarz
w lustrze podłogi
wpadam w poślizg
w podróży
międzykredensowej

już wiem, że czysta
rzeczowa
podłoga Hester
pokona mnie
za każdym razem

*

Iwona Młodawska-Waterson pochodzi z Krakowa. Autorka wierszy i opowiadań, recenzji, tłumaczeń poezji i tekstów piosenek. Autorka tomiku Krucza Góra wydanego nakładem Fundacji Kultury Afront, z którego pochodzi prezentowany wiersz.

fot. Arek Łuszczyk

V

May Sarton - Gość

W lesie dzięcioł i sarna nie pragną mnie szukać,

To jest dla nich przypadek, że ja jestem tutaj.

Jeśli dla szopa pracza mój kubeł na śmieci

Jest obfitą spiżarnią, którą Bóg poświęcił,

Jego ryjek i łapki w futrzanych rękawach

Słuchają odmiennego, nie mojego prawa.

Jelonek na polanie okiem na mnie rzuca

Tak jakby dobrze wiedział, że spotkał intruza.

Rozchodzimy się wszyscy, taka kolej rzeczy,

Najpierw po mokrej trawie, potem gdzie śnieg leży,

Nie winiąc za to nikogo, wystarczając sobie,

Tak samo wyjątkowi, zwierzęta i człowiek.

Kiedy się spotykamy, to ja patrzę zgoła

Jakby głowa mi drżała pod ręką anioła,

Jakby zachwyt odwieczny mitygował trwogę

Przed tym co mogę posiąść i czego nie mogę.

Więc kiedy obcy do drzwi czasem zakołacze,

Nie wie z jakim zdziwieniem ja na niego patrzę —

Gdy widzę przed sobą twarz niepokrytą sierścią,

Istotę podobną do mnie w tym pierwotnym miejscu.

Moja dzikość się staje co dzień coraz dziksza,

Wszystko co oswojone chcę trzymać na dystans.

*

Przełożył i przygotował notkę o autorce Janusz Solarz:

May Sarton urodziła się w 1912 roku na przedmieściach Ghent w Belgii. Jej ojciec był profesorem historii, a matka, Angielka, rzeźbiarką. Po ataku Niemiec na Belgię, w 1914 roku, rodzina przeniosła się do Anglii, a wkrótce potem do Bostonu, gdzie ojciec Sarton objął katedrę historii nauki na Harwardzie. Sarton wydała pierwszy zbiór wierszy w 1937 roku, rozpoczynając bujną i owocną karierę literacką, która będzie trwała aż do śmierci pisarki w 1995 roku. Sarton pisała wiersze, powieści, eseje, dzienniki. Pisała na tematy tak zróżnicowane jak przyroda, natura poetyckiego natchnienia, rzemioło pisarskie, miłość, wtym miłość między przedstawicielami tej samej płci, starość i choroba, czy meandry wiary. Jeden z jej wyborów wierszy poświęcony jest jej długoletniemu związkowi z Judy Matlack. Dziś raczej zapomniana, przez większość życia niedoceniana, spotkała się jednak z odrobiną krytycznego uznania w ostatnich latach życia. Ilościowo, a często też jakościowo, jej dorobek był imponujący. Tyle tylko, że czas okazał się niezbyt łaskawy dla tego typu wrażliwości.

VI

Krystyna Gucewicz - Usiadła z nami radość

Usiadła z nami radość

zanurzyła się w dłoni przysnęła w zmarszczce, 

na rzęsie

w uśmiechu, na policzkach

szeptała nad wargą

w trąbce Eustachiusza

zaplątała się w twoje wąsy

i moje kłamstwa

Usiadła z nami radość

spokojnie piła kawę – 

gorzką

a jakże.

*

Krystyna Gucewicz-Przybora, ur. 27 czerwca 1947 – polska dziennikarka, krytyk sztuki, satyryk, recenzentka teatralna, reżyser. Pisze scenariusze widowisk teatralnych, programów telewizyjnych, filmów. Wykładowczyni na uniwersytecie, poetka i pisarka.

VII

Asja Bakić - Maraton

nadzy biegamy wokół

stołu w jadalni

ale na darmo mnie ścigasz

bo nawet jeśli mnie złapiesz

nie ugotuję obiadu

przełożyła: Agnieszka-Żuchowska-Arendt

*

Asja Bakić (1982) - urodzona w Tuzli (Bośnia i Hercegowina), mieszka i pracuje w Zagrzebiu. Absolwentka języka i literatury bośniackiej na Uniwersytecie w Tuzli, autorka tomu wierszy „Niech będzie i kaktus tylko niech kłuje” (Može i kaktus samo neka bode , Zagrzeb, 2009), nominowanego do nagrody Kiklop w kategorii: najlepsza książka 2010. Pisze bloga „W królestwie melancholii” (U carstvu melanholije: asjaba.com) oraz jest jedną z redaktorek i autorek strony „Muff” (muf.com.hr), poświęconej feministycznemu odczytywaniu popkultury. Tłumaczy literaturę z j. angielskiego, francuskiego, niemieckiego i hiszpańskiego na chorwacki. Pisze również teksty non-fiction, eseje i krótkie opowiadania.

Śladem autorki: https://www.facebook.com/320233918366477/photos/a.320315781691624.1073741828.320233918366477/479934219063112/?type=3&theater

Agnieszka Żuchowska-Arendt (1983) – absolwentka filologii słowiańskiej, opublikowała ponad 20 przełożonych tytułów we współpracy z kilkoma wydawnictwami. Przekłady publikowała również w czasopismach (m. in. „Red”, „Fa-art”, „Fraza”, „Poezja dzisiaj”). Autorka tomu poetyckiego „Biała masa tabletek” (2005) oraz zbioru opowiadań „Znikomat” (2009). Żyje z pisania powieści na zamówienie, publikowanych pod pseudonimami.