Nowak, Santoliquido, Milczarek, Łebediwna, Mitzner, Shihab Nye, Świrszczyńska

 I

Dorota Nowak

spokój

wstaliśmy późno woda pod prysznicem była

wyjątkowo chłodna pomidory smakowały pleśnią

i niedzielnym brakiem subordynacji sroki podkradały

kocią karmę sąsiedzi prześcigali się w kształtowaniu

swoich dzieci – na ich głowy padał perłowy deszcz

nie wiem dlaczego właśnie wtedy przypomniał mi się

wieczór gdy nasze nastoletnie ciała zanurzyły się

w zimnym nurcie a ty w ciemnościach okryłeś mnie

ramieniem obiecując że zimno zahartuje nas na zawsze

*

Dorota Nowak – absolwentka Politechniki Poznańskiej oraz studiów podyplomowych z zakresu: psychologii, matematyki, rachunkowości i finansów. Autorka czterech tomów poetyckich : „na dwa” wydany w 2014 r. drukiem przez Fundację Literatury im. Henryka Berezy w ramach serii Biblioteka Poezji/Na Krechę (tom I) i dostępny w wersji elektronicznej na stronach Magicznego Krakowa, „opium” wydany w 2015 r. przez Miejską i Powiatową Bibliotekę Publiczną w Nowym Tomyślu, „antidotum” wydany w 2017 r. w FONT w ramach serii Biblioteka Poezji/Na Krechę (tom XIV),„zarzewie” wydany w 2019 przez Fundację czaR(T)Krzywogońca.

Laureatka wielu ogólnopolskich konkursów poetyckich, min. za tom „na dwa” w konkursie na Książkowy Debiut Poetycki w 2014 roku w ramach Nocy Poezji w Krakowie, Pierwsza Nagroda Grant Prix w II Ogólnopolskim Konkursie Poetyckim „O Złotą Pszczołę” 2019. Laureatka wielu ogólnopolskich konkursów na zestaw wierszy – min. konkursu „O Laur Czerwonej Róży” w 2016 roku.

Publikowana w kilkudziesięciu antologiach, w wielu pismach literackich, między innymi: ”Twórczość”, „Akant”, „Migotania”, „Okolica Poetów”, „Krajobrazy Kultury”, „Protokół Kulturalny”, „Radostowa”, „ARTIS”, „Echo Piątkowa”

II

Anna Santoliquido ‒ Boże Narodzenie

Gdzie jest Boże Narodzenie

pomiędzy udręką Wietnamu

w afgańskich stepach,

pomiędzy mafią a camorrą?

Niefortunny los

przebija piersi Irańczyków

szkarłatne rzeki

tryskają z ciał irackich

Gdzie narodzi się Dzieciątko

pomiędzy afrykańskimi wojenkami

wśród gruzów Libanu

pomiędzy ruinami i kamikadze?

Jęczą aniołowie

pełni palących ran

Izrael jest w marszu

w Jeruzalem jest powstanie

Korea jest wygłodzona

świat jest w szoku

Toksyczna chmura

dławi oddech

lodowaty wiatr

chłosta skórę

Zawiązuję myśli wokół drzewa

w grocie składam zmartwienia

Gdzie jest nadzieja

między fałdami oszustwa

w kpinach tych co u władzy

pomiędzy plagami i gradem?

Gwiazda świeci w Himalajach

nad Wołgą i na Synaju

pomiędzy murkami i gajami oliwnymi

między dolmenami i ostrokrzewem

Boże Narodzenie jest w oczach dzieci

w zielonej limfie kaktusa

pomiędzy lokami snów

w cieple poezji.

// wiersz pochodzi z tomu “Trasfigurazione” (Wydawnictwo Fratelli Laterza, Bari 1992)

*

Anna Santoliquido (1948) ‒ włoska poetka i tłumaczka. Autorka wielu zbiorów poezji, m.in. Synowie ziemi (1981), Przemienienie (1992), Bukareszt (2001) czy Shot City (2010) oraz spektaklu "Il Battista". Wydała także zbiór opowiadań, brała udział w kilku antologiach. Założycielka i przewodnicząca Międzynarodowego Ruchu "Kobiety i poezja".

źródło: "POEZJA dzisiaj", nr 126 (2017)

III

Monika Milczarek

wigilia narodzin

„Saint Anger ‘round my neck”- Metallica

mieszkanie wysprzątane

choinka ubrana

dwanaście potraw gotowych

sianko pod obrusem

Maria siedzi przed lustrem

zastanawia się jak zrobić makijaż

by zakryć siniaki

znowu przepraszał

kupił kwiaty

mówił że się zmieni

wszystko wynagrodzi

nietknięty opłatek leży na stole

walizki czekają w przedpokoju

Maria się przełamała

*

Monika Milczarek - nauczycielka języka angielskiego i poetka. Urodziła się i mieszka w Sieradzu. Wydała cztery tomiki: „Krzyk Źrenic” w 2001 roku, „Tatuaż duszy”(2013), ”Piórnik Przemian” (2017) i „Uwaga, nie dotykać” (Fundacja Dużego Formatu 2019). Należy do sieradzkiej grupy poetyckiej „Desant”.

IV

Oksana Łebediwna

***

nie poznajesz jej

ona rozgarnia płatki

wycięte z jabłek i myśli:

jaka piękna chusta na ramionach mojej mamy

barwna jak skóra żółtych i czerwonych

owoców jabłoni

nie traci nadziei że nasiona trawy

które sieje co roku

wyrosną

i że od gruszek-zgniłek

więcej nie będzie cierpnąć

uparcie rozpala watrę

na białym kamieniu wielkookiego jeziora

poza tym je pije pisze maluje

i nie wie o sobie niczego

oprócz tego że pochodzi od kobiety

a najdroższa kobieta w jej życiu –

od innej kobiety

i tak: kobiety kobiety kobiety –

od mamy do pra-pra-pra...

kiedy poznajesz ją

na którejś z krętych uliczek miasta

i radujesz się: oto bogurodzica

proszę

nie mów jej o tym:

ona jeszcze

nie wie!

Przełożyła Aneta Kamińska

*

Oksana Łebediwna (1994) – ukraińska poetka. Urodziła się w Tarnopolu, mieszka w Kijowie. Absolwentka Wydziału Filologii Akademii Kijowsko-Mohylańskiej. Autorka książki poetyckiej „My wsi – dity soncia” (2011). Laureatka konkursu wydawnictwa Smołoskyp (2020).

Fot. Nathan Daisy

#środyzAnetąKamińską

V

Krystyna Mitzner

* * *

Najpiękniejsze na świecie

są kopalnie czarnej galarety

jest tam cicho

widać czarną ścianę

w którą wkłada się szufelki

Czasami na ścianie coś się uwidzi

różne rzeczy których w ogóle nie ma

oszalałe kółka

ruchome kompozycje

największy kwiat

Często kwitnie

cała galareta

* * *

Dziś miasto zamknięto w futerał

wszystkie domy powkładały maski

i powietrze zostało zgęszczone

bo dziś jest katar

* * *

Powinien być szum w uszach

nie widać by przestrzeń

tylko sam pęd

całe życie to oddech oddech

a jak wydech to śmierć

*

Krystyna Mitzner, ur. 7 września 1939, studiowała na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Za życia ukazało się w druku kilka jej wierszy. Pisała. Malowała. Zrywała przedstawienia. Milczała. Chorowała na schizofrenię. Zamknięta w szpitalach. Przesłuchiwana. Uciekała. Biegała po dachach. Milczała. Rozbijała szyby. Była.

Popełniła samobójstwo 13 marca 1962 roku, w Warszawie..

W 2020 roku, nakładem wydawnictwa TchU ukazał się tom zawierający jej wiersze, prozę i obrazy Po mojej stronie.

Ocalone teksty i obrazy podał do druku brat poetki, Piotr Mitzner.

VI

Naomi Shihab Nye

Spalanie starego roku

Litery połykają same siebie w kilka sekund.

Liściki przywiązywane do klamek przez przyjaciół,

przeźroczysty szkarłatny papier,

skwierczą jak ćmie skrzydełka,

żenią się z powietrzem.

Tyle w każdym roku nadaje się do spalenia,

listy warzyw, niedokończone wiersze.

W ognistych, wirujących płomieniach dni

tak niewiele jest z kamienia.

Tam gdzie coś było i nagle nic nie ma,

nieobecność krzyczy, świętuje opuszczone miejsca.

Zaczynam raz jeszcze od najmniejszych liczb.

Szybki taniec, przetasowanie strat i rozstań,

tylko te rzeczy, których nie zrobiłam

trzeszczą długo po tym jak wygasł już ogień.

Przełożył Janusz Solarz

*

Burning the Old Year

Letters swallow themselves in seconds.

Notes friends tied to the doorknob,

transparent scarlet paper,

sizzle like moth wings,

marry the air.

So much of any year is flammable,

lists of vegetables, partial poems.

Orange swirling flame of days,

so little is a stone.

Where there was something and suddenly isn’t,

an absence shouts, celebrates, leaves a space.

I begin again with the smallest numbers.

Quick dance, shuffle of losses and leaves,

only the things I didn’t do

crackle after the blazing dies.

*

Naomi Shihab Nye (po arabsku: نعومي شهاب ناي‎) urodziła się w 1952 roku. Jej ojciec był Palestyńczykiem, a matka Amerykanką. Wychowywała się w St. Louis, Jerozolimie i San Antonio w Teksasie. W jej dorobku są wiersze, opowiadania dla młodzieży i powieści. Jej perwszy wybór wierszy, Different Ways to Pray (Różne sposoby odmawiania modlitw), poświęcony był tematowi różnic pomiędzy kulturami. Ten temat będzie przewijał się przez resztę jej twórczości. Poetka mieszka w San Antonio.

VII

Anna Świrszczyńska

Pocałunek

Po­wie­dzia­łam mi­łe­mu: gdy mnie ca­łu­jesz, za­my­kaj oczy.

Mój miły jest po­słusz­ny.

Spo­glą­da­jąc spod uchy­lo­nych rzęs wi­dzę przy swym po­licz­ku

jego stu­lo­ne po­wie­ki i twarz peł­ną dzie­cin­nej po­wa­gi.

Ca­łu­je, jak­by skła­dał przy­się­gę.

*

Anna Świrszczyńska (1909 - 1984) – poetka, dramatopisarka, prozaiczka, autorka utworów dla dzieci i młodzieży. Erotyki, którymi zachwycał się Czesław Miłosz, zaczęła pisać ok. sześćdziesiątego roku życia. Ćwiczyła jogę i była wegetarianką.

28 grudnia to Światowy Dzień Pocałunku.