Wierzchucka, Śliwińska, Mamczycz, Herman, Wikyrczak, Szpulecka, Bagriana
I
Anna Maria Wierzchucka
bylica piołun
srebrne filcowate owłosienie
pierzastosieczna flaszka
trujący
gilbert jordan - boozing barber
zapija na śmierć
indiańskie prostytutki
spija ostatnie oddechy
długie plewinki
tujon
i gwałci
i gwałci
wierzchucka, dwojga imion (anna maria), rocznik '72, poetka, biseksualna feministka, ateistka. publikacji/nagród/wyróżnień/nominowań nie lubi wymieniać (bo po co), obecnie mieszka w kanadzie, potworzy w "studiu belua". koniec.
II
Joanna Śliwińska
Chrzest
Środek sali, nowa klasa, krew na białych rajstopach
grubej dziewczynki. Poznajcie Gosię, będzie się z wami
uczyć, przywitajcie ją miło. Nie jestem już
Gosią, tylko krwawą świnią. Na wuefie w siódmej klasie
jestem krwawą świnią, na studniówce jestem krwawą świnią,
z moim pierwszym chłopakiem jestem krwawą świnią,
na porodówce jestem krwawą świnią.
Krwawa świnia czyta codziennie Dzieci z Bullerbyn swoim
słoneczkom, aniołkom, perełkom, gwiazdkom.
*
Joanna Śliwińska – laureatka kilkunastu konkursów poetyckich, autorka książki poetyckiej „Pędraki” (wydanej pod panieńskim nazwiskiem – Przybylska). Mieszka, matkuje i pracuje w Konstantynowie Łódzkim.
III
Ołesia Mamczycz
nic takiego
nic takiego
po prostu ten świat jest obliczony
na mocniejszych od ciebie
jego konstrukcja – doskonała
między rokiem i rokiem podziemne
przejście
autostrada między sercem i sercem
nic takiego
świat jest doskonały
jego cel jasny
ludzie żyją szczęśliwi
ludzie umierają szczęśliwi
Ołesia Mamczycz (1981) – ukraińska poetka. Ukończyła eksperymentalny kierunek twórczość literacka na Kijowskim Uniwersytecie im. Tarasa Szewczenki. Mieszkała na przedmieściach Kijowa w komunie twórczej. Zajmuje się edukacją alternatywną, promocją czytelnictwa, jako redaktorka współpracuje z wydawnictwami dla dzieci i młodzieży. Autorka tomików poetyckich: „Perekotybole” (2005), „Obkładynka” (2014), „Sonce piszło u dekret” (2014) oraz 10 książek dla dzieci. Laureatka festiwalów „Twoje talenty, Ukraino” (1992), „Młode wino” (2001), Biennale sztuki aktualnej (2004). Nagrody: „Kultrewansz” (2004), „Blagovist” (2006), „Urba-skrzyżowanie (2014), Top Barabuka (2020), BookForum Best Book Award (2021). Stypendia: burmistrza Kijowa dla uzdolnionej młodzieży (2001); prezydenta Ukrainy dla Młodzieży Twórczej (2004); Lane`a Kirklanda Fundacji Liderzy Przemian (2021-22, Kraków). W Polsce jej wiersze były publikowane na stronach: Babiniec Literacki i ArtPapier oraz w antologii „Wschód – Zachód. Wiersze z Ukrainy i dla Ukrainy” (2014; tłum. Aneta Kamińska).
IV
Agnieszka Herman
Wańka-wstańka
Może być rosyjską matrioszką, marynarzem,
zwierzakiem lub postacią z bajki,
pyzatą lalką z niebieskimi oczyskami.
Jak to ruski cziełowiek zniesie wszystko
mróz, głód, ciężki but.
Po kopnięciu obłe ciało
wychyla się w przód, w bok,
mocniej, słabiej, głucho dźwięczy,
ale zawsze wraca do pionu.
Może być mną, tobą, twoją matką, sąsiadem.
Ma za krótkie ręce, puste kieszenie,
nie takie znajomości, samotne dzieciństwo,
złamane serce, przetrącony kręgosłup.
Po popchnięciu jęczy, snuje czarne
scenariusze, modli się twarzą przy ziemi,
by gdzieś na końcu tunelu
wypatrzeć promień słońca.
Mów do mnie Wańka-wstańka.
Mów do siebie Wańka-wstańka.
Agnieszka Herman – poetka, dziennikarka, graficzka, autorka okładek do książek w wydawnictwach (m.in. Zysk i S-ka, Wydawnictwo Literackie, Nowy Świat, Znak, Norbertinum, Dreammee Litlle City i inne). Dotąd opublikowała: Wybuchło słońce (1990), Zapisane światłem (1995), Jesienią najtrudniej iść środkiem dnia (2015), Punkt przecięcia (2018) i Tło (2019). W 2020 laureatka nagrody poetyckiej Orfeusz im. K. I. Gałczyńskiego (nagroda publiczności). Pisali o niej: Agnieszka Osiecka, Krzysztof Karasek, Jarosław Ławski, Janusz Nowak, Anna Łozowska-Patynowska.
Jej wiersze znajdują się w licznych antologiach polskich: m.in. Ławka rezerwowych (1999.), Snuć miłość. Polska poezja miłosna XV-XX w. (2000), A jeśli miłość – co to jest takiego (Książnica 1999), Pomiędzy (2016) i zagranicznych (USA, Kanada, Singapur, Bułgaria, Wielka Brytania, Turcja, Wielka Brytania, Indie).
Uczestniczka polskich i międzynarodowych festiwali poetyckich (Turcja, Bułgaria, Ukraina i Macedonia Północna.
Jej haiku publikowane były w "Przekroju", japońskim Kuzu i antologii Papierowy Żuraw. Należy do Polskiego Stowarzyszenia Haiku.
V
Iryna Wikyrczak
recykling
rytuał z samego rana zaczyna się
od założenia naszyjnika ze starych medalionów
ze zdjęć wszystkich których nosisz w sobie
ze wszystkimi ciężarami i amuletami
bransoletka z kluczy od tych mieszkań
gdzie na ścianach zawsze było napisane
że najbardziej stała w życiu jest niestałość
gorsetem ze starych okładek ściskasz
talię i piersi tak że nie możesz oddychać
bo przeczytałaś te książki za wcześnie za szybko za głęboko
weszły ci między żebra i pod skórę
a można też czasem broszki i kolczyki
z tego czego nie miałaś w dzieciństwie
bo kryzys inflacja lata dziewięćdziesiąte
i wszystkie te twarze z medalionów –
znajome i nieznajome chociaż każda z nich
w czymś jest podobna do ciebie samej
i głosy wszystkie którymi dźwięczy twoja uprząż
i cały twój lęk cała twoja odwaga
wszystkie twoje marzenia i sny twoje wszystkie
delikatne nadgarstki szyję wrażliwą i ostre kolana –
ochraniaj zbroją i talizmanami
z rupieci nieprzydatnych do niczego więcej –
i bądź gotowa do boju wojownicza księżniczko
słońce bowiem już wstało
Przełożyła Aneta Kamińska
Iryna Wikyrczak (1988) – ukraińska menedżerka kultury, poetka, promotorka czytelnictwa oraz redaktorka. Studiowała na Wydziale Języków Obcych i Geografii Czerniowieckiego Uniwersytetu Narodowego, gdzie w 2017 r. zakończyła studia doktoranckie. Autorka tomów poezji: „Rozmowa z anhełom” (2005) oraz „Zeitzug: Czernowitz-Prag-Wien” (2011). Tłumaczka „Paryskiej żony” Pauli McLain. W „Tygodniku Powszechnym” ukazywały się jej artykuły o współczesnych pisarzach ukraińskich. W 2014 r. była stypendystką programu Ministra Kultury Rzeczpospolitej Polskiej Gaude Polonia. Od 2010 r. pracuje jako menedżerka kultury. Pełniła funkcję dyrektorki wykonawczej festiwalu Meridian Czernowitz w Czerniowcach, była również założycielką Międzynarodowego Festiwalu Opowiadań Intermezzo w Winnicy. Organizowała także wycieczki literackie Cultour.ua do różnych miast Polski. W 2016 r. w wyniku konkursu została wybrana na pierwszą szefową Biura Programu Unii Europejskiej Kreatywna Europa. Następnie pracowała w departamencie rozwoju Urzędu Miasta Lwowa jako zastępczyni dyrektora. Od października 2019 r. pełniła funkcję asystentki Olgi Tokarczuk i pracowała we Wrocławskim Domu Literatury. Członkini ukraińskiego PEN Clubu.
VI
Hanna Szpulecka
"(...)Życie jest tylko przechodnim półcieniem,
Nędznym aktorem, który swą rolę
Przez parę godzin wygrawszy na scenie
W nicość przepada - powieścią idioty,
Głośną, wrzaskliwą, a nic nie znaczącą.(...)"
William Shakespeare, "Makbet"
Powieść idioty
W tej chwili życie jest bełkotem umysłowo chorego człowieka
w tej chwili w cierpieniach umiera kobieta z martwym płodem
w tej chwili życie jest absurdalną paplaniną opętanego twórcy
w półcieniu wegetacji zgwałcona kolejna kobieta -
ofiara nieludzkich męczarni skazana na 25 lat więzienia
przez idiotę, który bezczelnie i arogancko pisze powieść
i nazywa kobietę zbędnym dodatkiem do embrionu
Niech czym prędzej w nicości utonie każde ze słów okrutnych
Niech jak najszybciej w pustkę obróci się wrzaskliwa, nic nie znacząca
szmira literacka i rozpisana na nędzne role sztuka
Niech czym prędzej spłonie na stosie i w miał się zmieni
życie grane przez kulawego i żałosnego aktora
Hanna Szpulecka, od 15 lat mieszka w Irlandii, pochodzi z Bydgoszczy, gdzie ukończyła Uniwersytet Kazimierza Wielkiego. Z wykształcenia jest logopedą i nauczycielem kształcenia specjalnego. Obecnie pracuje w szkole specjalnej z dziećmi ze spektrum autyzmu.
Wiersze pisze od wielu lat, swój debiut poetycki miała w kwartalniku,, Migotania'' w 2015 roku . Natomiast w tym roku wydała swój pierwszy tomik poetycki zatytułowany ,,W zagięciu liścia'', wydany przez krakowskie wydawnictwo Art.Franko.
Pisze, jak wielu poetów z potrzeby wyrażenia swoich myśli, emocji i uczuć i szuka właściwych słów, wciąż szuka.
VII
Elisaweta Bagriana
Penelopa XX wieku
Nie jestem starogrecką Penelopą,
Która pokornie szatę tka i pruje,
I lat dwadzieścia czeka na Odysa,
Zagubionego pośród mórz i lądów,
Przez nimfy wysp nieznanych więzionego
Aby powrócił do niej — i to wtedy,
Gdy wierny pies zaledwie by go poznał.
Nie chcą się tlić i drżeć niby kaganek
W celi klasztornej,
I topnieć niby zapomniana świeczka
W bezpłodnym swym płomieniu,
I ronić łez nad rozłożoną mapą
Niby nad szatą mniszą,
Myślami gonić po obszarach mórz
I po zatokach dziwnych,
I bać się wszystkich Ew na ziemi —
Białej i zimnej mieszkanki północy,
Ciemnej, płomiennej mieszkanki południa ...
Mnie nie wystarczą wynalazki
Anten i kabli niezliczonych,
Które oplotły wodę, ziemię i powietrze,
Depesze lakoniczne wystukując
Miłości twojej roztargnionej!
Chcę ją odczuwać tutaj, drżąca,
Najpierwotniejszym wynalazkiem —
Pięciu zmysłami, które Bóg nam dał,
Tak jak ostatni człowiek na tej ziemi,
Jak najnędzniejsze stworzenie na świecie,
Tak jak ostatnia i pierwsza kobieta.
Przełożył Seweryn Pollak
*
Elisaweta Bagriana, właśc. Elisaweta Liubomirowa Bełczewa (ur. 17 kwietnia 1893 w Sofii, zm. 23 marca 1991 w Sofii) – poetka bułgarska.
Zadebiutowała w 1915 publikując w prasie dwa wiersze, znaczną popularność zyskała jednak dopiero po zakończeniu I wojny światowej proponując poezję nowatorską, witalną i pełną życia, zrywającą z dotychczasowymi schematami i obrazami symbolistów. Twórczość Bagriany jest zróżnicowana i bogata formalnie. W pierwszych tomikach dominowała tematyka kobiecego przeżywania świata, by w późniejszym okresie twórczości przejść do ogólnoludzkich uogólnień i spostrzeżeń związanych z ludzką kondycją i miejscem człowieka w świecie. Tworzyła liryki miłosne i refleksyjne, wyrażające zachwyt nad życiem, fascynację, tradycję ludową i narodową oraz niepokój moralny o miejsce człowieka w nowoczesnym społeczeństwie.
Komentarze
Prześlij komentarz