Jegor, Tikkanen, Ziajko-Minkiewicz, Anedda, Błasiak, Vilhjálmsdóttir, Károlyi

I
Roma Jegor


Lipiec

Lipiec jest złotą nitką którą my do kłębka
z dala od grzechów grzechotek sumienia
gdzie wszystkie wiatry nam zawsze pod prądem
a myśl pod sznurek a sznurek na szyję
Na nitkach lipca rozpinanie bioder
i słońca piersi i ud gładkie mola
I brak szarych zakładek na tle tak niebieskim
że choćby dzień się palił nie dosięgnie środka
To w nim się wymieniamy osoczem i limfą
święcimy słone wody słodkim tatarakiem -
aż po siedmiu dniach lipca każde z nas jest nowe
i w każdym z nas planety opale oazy
Wrócimy jak źrebaki ze słońcem na grzbietach
z pajęczyną by gusła odprawić nad latem
nim nas poniesie sierpień w którym noce głębsze
chłodniejące od chłodu na szczecinie pola
Sierpień podcina włosy i gasi czereśnie
garsonki wrześniom szyje –
z niebieską wypustką.

*

Roma Jegor - mieszka i pracuje w Mikołowie. Członek ZLP – Oddz. w Krakowie, oraz Górnośląskiego Towarzystwa Literackiego w Katowicach. Laureatka konkursów poetyckich i autorka czterech tomików wierszy: „Wieczór w kocim futrze”, „Bieleją księżyce paznokci”, „Salamandra” i „Tatuaż na jabłku” .
Wiersze przedstawiane były w Śląsku, Migotaniach, SosnArcie, Arkadii, Akancie, Znaj, Lamelli, Hybrydzie, Literacie Krakowskim, LiryDram, Na Stronie, a także w antologiach pokonkursowych, oraz na internetowych stronach Fragment, sZAFa, Polis2008, Parnas.pl, PKPzin, Poeci Po Godzinach, Modowo.pl, zlp-kraków-pl, Poeci.pl, PoeciPolscy.pl, Śląska Strefa Gender, Babiniec.pl . Również w audycjach poetyckich na antenie Radia Katowice.

zobacz też u nas: - https://web.facebook.com/320233918366477/photos/a.320315781691624.1073741828.320233918366477/327991950924007/?type=3&theater

II
Märta Tikkanen

Kiedy budzę się rano
śpiewa mi
w głowie
wiersz
muszę go zaraz zapisać
zanim zapomnę
taki piękny
ma rytm
tylko najpierw
zaparzę herbatę
i ugotuję jajka i kaszkę
nakryję do stołu
zjem z rodziną
zbiorę ze stołu i posprzątam
pochowam do lodówki
kiedy pada
zajmę czymś małego i dużego
i jeszcze przygotuję sobie termos kawy
żeby z przyjemnością
usiąść
przy maszynie do pisania
zaraz, zaraz jak zaczynał się
ten wiersz?
/saga o miłości stulecia (fragment)/
tłum. Ewa Maria Gislén
*
Märta Eleonora Tikkanen, ur 3 kwietnia 1935 r. w Helsinkach - finsko-szwedzka pisarka, dziennikarka, nauczycielka filozofii.
Autorka - "Sagi o miłości stulecia", która została przetłumaczona na 20 języków, a jej nakłady pobiły rekordy wydawnicze w dziedzinie liryki. Jest to wstrząsająca opowieść i miłości i alkoholizmie. To również dokument - bardzo osobisty, odważny, pełen uczucia. Książka powstała jako prywatny list Autorki do męża, pisarza i artysty. Henryk Tikkanen przyjął go jako rodzaj wyzwania - również literackiego, ozdabiając tekst doskonałymi grafikami. Popularność "Sagi" na całym świecie świadczy o tym, jak wiele kobiet odnajduje siebie w tych wierszach, w obrazie upartej walki o kolejny dzień przeżyty z ukochanym mężczyzną. Rodziny Märty Tikkanen przywiązywała dużą wagę do wykształcenia i wartości humanistycznych. Wychowana w świecie książek poetka ratunku i oparcia szukała w pisaniu.

III
Krystyna Zajko–Minkiewicz

Pani Jancia opowiada

Urodziłam szesnaścioro
przy pierwszym była akuszerka
kolejne już sama…
Dwoje wcześnie umarło
ale czternaścioro wychowałam
na porządnych ludzi
Pamiętam
rodziła się Wandeczka
mąż – kolejarz
wcześniej wrócił z pracy
(była awaria)
Jancia, jestem głodny
wołał
teraz nie mogę
za chwilę…
Przecinałam pępowinę
*
Krystyna Zajko–Minkiewicz – urodziła się i mieszka w Legnicy, polonistka, poetka, dziennikarka, pasjonatka teatru, promotorka pisarzy i poetów. W 1977 r. ukończyła z wyróżnieniem studia polonistyczne na Uniwersytecie Wrocławskim, a w 1996 r. dziennikarstwo na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. W latach 1979-1981 była dyrektorem Rejonowego Uniwersytetu Robotniczego. Przez 30 lat (1981- 2011) uczyła języka polskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Legnicy.
Przez wiele lat publikowała recenzje, głównie teatralne, w „Konkretach ”, „Gazecie Legnickiej” i „Panoramie Legnickiej”. Dziennikarskie pasje stały się w roku 1996 zaczynem programu autorskiego w TV„Dami” pt. „Sylwetki”, w którym prezentowała osoby szczególnie zasłużone dla miasta i regionu. W 2013 reaktywowała cykl wywiadów z ludźmi teatru w TV „Dami” w programie „Za kulisami”. Zaprasza artystów, także spoza Legnicy. Jej współpraca z telewizją i lokalną prasą trwa do dziś.
W 2013 r. wydała swój poetycki tryptyk „Kochaj wiersze". Pisze wstępy do książek, katalogów i artykuły do prasy. Promuje poetów i pisarzy, prowadzi ich spotkania autorskie, przygotowuje do wydania utwory debiutantów.
Jej wielką miłością jest teatr. Od 2010 r. prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Teatru Modrzejewskiej w Legnicy. Za swoją działalność otrzymała odznakę Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz odznakę Zasłużony dla Legnicy.

IV
Antonella Anedda

Myślę dzisiaj o dwojgu z wielu którzy utonęli
o kilka metrów od tych słonecznych brzegów
o znalezionych pod łodzią, przytulonych, objętych.
Zastanawiam się czy na kościach wyrosną korale
i co się stanie z krwią w środku soli,
więc sprawdzam - szukam wśród starych podręczników
medycyny sądowej mojego ojca
książki w której ofiary
są na fotografiach razem z przestępcami
na chybił trafił: samobójcy, mordercy, genitalia.
Żadnego pejzażu tylko stalowe niebo fotografii, czasem krzesło,
tułów owinięty w prześcieradło, stopy na noszach, nagość.
Czytam. Dowiaduję się że właściwą nazwą jest livor mortis .
Krew gromadzi się nisko i krzepnie
najpierw czerwona potem sina wreszcie staje się pyłem
który owszem, może rozpuścić się w soli.
Tłum. Jarosław Mikołajewski
*
Antonella Anedda (Anedda-Angioy) ur. 1955 w Rzymie. Jest historykiem sztuki nowoczesnej, współpracowała z artystami takimi jak Ruggiero Savinio, Jenny Holzer, Sabrina Mezzaqui. Napisała teksty dla muzyków, m.in. dla Paola Fresu, Daria Minciacchiego i Rozalie Hirs. Obecnie wykłada literaturę współczesną na Università della Svizzera italiana w Lugano. Opublikowała nakładem wydawnictwa Mondadori tomy poezji: Residenze invernali, Notti di pace occidentale, Il catalogo della gioia, Dal balcone del corpo, Salva con nome, dzięki którym została laureatką wielu nagród, w tym ostatnio Premio Viareggio-Repaci. Autorka esejów: Cosa sono gli anni (Fazi, 1997), La luce delle cose (Feltrinelli, 2000), La lingua disadorna (L’Obliquo, 2001), Come solitudine (Donzelli, 2003), La vita dei dettagli (Donzelli, 2009). Jej przekłady wierszy poetów od Owidiusza po Emily Bronte, Philippe’a Jaccotteta i Ann Carlson znalazły się w tomie Nomi distanti. Jej utwory zostały przetłumaczone na wiele języków.
Jarosław Mikołajewski (ur. 1960 w Warszawie) – polski poeta, pisarz i tłumacz z języka włoskiego, autor książek dla dzieci, eseista i publicysta.

V
Anna Błasiak

(NIE) MOJE WIELKIE, GRECKIE WESELE

Zaczęło się dwa dni przed czasem.
W niedzielę od rana
czterdzieści baranów na rożnach. I kokoretsi.
Muzyka i taniec między
rozstawianymi stołami
na osiemset osób.
Dookoła milczące góry
i niesłyszalny szum morza gdzieś w tle.
Język starożytny. Język znajomy. Język niezrozumiały.
Gwizdy w tańcu. Ouzo i piwo. Upał.
Turecka krew, czarne oczy. Przytup.
Ciemne chustki na głowach.
Bracia, kuzyni, wujowie.
Przerażeni.
Anna Blasiak – poetka, tłumaczka, redaktorka, animatorka kultury. Przełożyła ponad 30 książek z angielskiego na polski oraz kilka z polskiego na angielski (m,in.: Grzegorzewska, Krasnowolski, Malanowska, Odija i Szychowiak). Tłumaczyła poezję Marii Jastrzębskiej, Mary O’Donnell i Nessy O’Mahony. W przeszłości pracowała w radiu, redagowała pisma kulturalne, pisała o sztuce, filmie i teatrze. Współtworzy European Literature Network w Wielkiej Brytanii. Pisze po polsku i po angielsku. Więcej na stronie annablasiak.com
Fot. Lisa Kalloo.

VI
Linda Vilhjálmsdóttir

Himnabréf - Nieziemski list

Jak niesfornego anioła
i mnie strącono
z nieba
i wiszę teraz
między niebem a ziemią
niczym elf albo duch
i liczę owce. Ja!
Z wrzącą lawą
w żyłach
i jednym czułym punktem
sinym półksiężycem
na piersi.
Tłum. Kiljan Halldórsson
Linda Vilhjalmsdottir,(ur. 1958) - poetka islandzka, pochodzi z Rejkiawiku, gdzie pracuje dorywczo jako pielęgniarka. Wydała trzy tomy poezji: „Bláþráður” (1990), „Klakabörnin” (1993), w 2003 roku wydała powieść „Lygasaga”, a w 2015 pisaną przez siedem lat (2008-2015) „Wolność”, która jest krótkim traktatem poetyckim podzielonym na prolog i trzy części. Kolejne wiersze wynikają z poprzednich prowadząc do finału. Prolog powstał w 2008 roku, pozostałe części są pokłosiem kolejnych lat pracy poetki.
Żródła: http://kiljanhalldorsson.blox.pl/…/Proza-i-poezja-islandzka…
Fot: Linda Vilhjalmsdottir

VII

Amy Károlyi

W drodze

Z uprzejmą obojętną twarzą patrzył na mnie
Charon i mył ręce. ”Tak właśnie rzecz się przedstawia.
Przepadły wszystkie bagaże i wszyscy twoi bliscy.
Matka, mąż i brat. Nic po nich nie zostało.
Może wypadli z łodzi.”
Ja zaś naga i lekka
czekałam na ekspres,
który miał mnie zawieźć w przebudzenie.
Przełożyła Julia Hartwig
/Antologia poezji węgierskiej, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1975, wydanie I/
*
Amy Károlyi (właściwie Károlyi Mária) ur.24 lipca 1909, zm. 29 maja 2003 w Budapeszcie. Węgierska poetka i tłumaczka, pochodząca z rodziny intelektualistów. Absolwentka studiów filologicznych, przez wiele lat swoje wiersze publikowała w czasopismach, autorski tom poetycki wydała w 1947 roku. Pisała również wiersze dla dzieci, tłumaczyła na węgierski teksty polskich poetów, m.in. Pawlikowskiej – Jasnorzewskiej, Iłłakowiczówny, Słuckiego, Wirpszy.
Świat jej poezji cechuje mądra równowaga między elementami intelektualnymi, a sferą żywiołów przyrody, między tradycja klasycyzmu, a warsztatem poezji współczesnej. (przygotowała JoAnna Idzikowska)
Julia Hartwig (1921 - 2017) - poetka, eseistka, tłumaczka, laureatka wielu nagród i wyróżnień polskich i zagranicznych.

Södergran, Luberda-Kowal, Husejnowa, Dwojnych, Cader, Raczyńska-Kruk, Bang

I

Edith Södergran

Vierge moderne Nie jestem kobietą. Jestem rodzaj nijaki.

Jestem dzieckiem, paziem i śmiałą decyzją,

jestem śmiejącym się pasmem szkarłatnego słońca...

Jestem siecią na wszystkie ryby żarłoczne,

jestem czarą na chwałę wszystkich kobiet,

jestem do kaprysu i upadku bramą,

jestem skokiem w swobodę i w siebie samą...

Jestem szeptem krwi w uchu mężczyzny,

jestem deszczem duszy, tęsknotą ciała i odmową,

jestem wywieszką z napisem wejście do nowego raju.

Jestem płomieniem, poszukującym i żwawym,

jestem wodą, głęboką, lecz śmiałą po kolana,

jestem ogniem i wodą w prawym związku na swobodnych zasadach...

Przełożył Leonard Neuger

*

Edith Södergran (ur. 1892 w Sankt Petersburgu, zm. 1923 w Raivola / Karelia ) - fińsko-szwedzka poetka. Inspirując się francuskim symbolizmem, niemieckim ekspresjonizmem i rosyjskim futuryzmem, jako jedna z pierwszych wprowadziła do szwedzkiej literatury modernizm. Za życia wydała cztery tomy wierszy. Zmarła w wieku 31 lat w wyniku gruźlicy, na którą chorowała od nastoletniości. Do dziś uważana jest za największą szwedzkojęzyczną poetkę dwudziestego wieku. (przygotowała Justyna Czechowska) Leonard Neuger (ur. 1947 w Krakowie) – polski slawista, tłumacz i eseista, w latach 1983-2015 mieszkał i pracował w Sztokholmie. W 2017 r. nagrodzony przez Akademię Szwedzką za przekłady literatury szwedzkiej, w szczególności poezji. fot. Edith Södergran w 1917 roku. Zdjęcie Claudine (Ina) Roos.

II

Anna Luberda-Kowal

wychodząc zostaw światło

po ludziach zostają okruszki na stole

i puste spojrzenie kota

drapanie przynależne odtąd

ogrzanej słońcem poduszce

nie odda pieszczoty

ale nie przegoni

pod wieczór wychłodzi się całe powietrze

będziesz już wtedy na zupełnie innej mapie nocy

za murem z odparowanej soli

*

Anna Luberda-Kowal (Ana Mada)- zwyciężczyni konkursu „Napisz to jeszcze raz” organizowanego przez Redakcję Serwisu Poema za lustrzaną wersję „Olifanta” Marcina Świetlickiego, Turnieju Jednego Wiersza organizowanego przez „Poeci po godzinach”. Wyróżnienia: drukiem w XXVII OKP „O Laur Opina” , w XIV OKP im. C.K. Norwida, w Turnieju Jednego Wiersza w ramach 3 Festiwalu Dużego Formatu. Publikacje: w e-Tygodniku Literacko-Artystycznym pisarze.pl – Wiersze Tygodnia; Kwartalnik Literacko-Artystyczny sZAFa; w Śląskiej Strefie Gender; druk: Antologia Poetów Polskich 2016; W stronę haiku pod red. Marcina Niziurskiego; Seks w pewnym mieście – antologia limeryków kosmatych pod red. Mariusza Parlickiego wydana nakładem pisarze.pl oraz Od ucha do ucha - Antologia współczesnej satyry i humoreski pod red. Mariusza Parlickiego wydana nakładem pisarze.pl. Bierze udział w cyklicznych prezentacjach w Krakowie, tj.: Poezje i Herezje, Kulturkampf, Literackie Ruminacje. Redaktor portalu poema.pl, aktualnie redaktor portalu poemaX.pl.

III

Ołena Husejnowa

***

Rzym istniał tylko po to,

żeby w najbardziej upalny dzień

lipca

kobieta w sandałach

z najcieńszej skóry pytona

moczyła nogi w fontannie

na Placu Hiszpańskim.

Fontanna przypominała łódkę.

Rozmyślania o nawigacji –

powieść

o chorobie morskiej.

Oczy mężczyzn –

aparaty fotograficzne.

A ona –

czarno-białe zdjęcie

nad

moim

biurkiem.

Tłum. Aneta Kamińska

*

Olena Huseinova Husejnowa (1979) – poetka. Pochodzi z obwodu kirowohradzkiego, mieszkała też w Krzywym Rogu, obecnie mieszka i pracuje w Kijowie. Absolwentka Wydziału Filologicznego Akademii Kijowsko-Mohylańskiej. Autorka tomików: „Widkrytyj rajder” (2012) i „Superheroji” (2016). Jej wiersze weszły do antologii poetek: „My i Wona” (2005) oraz „Step – Step” (2012). Polskie przekłady autorstwa Anety Kamińskiej były publikowane w pismach literackich: „Pociąg 76”, „Akcent” i „Wakat” oraz w antologiach: „Cząstki pomarańczy. Nowa poezja ukraińska” (2011), „Wschód – Zachód. Wiersze z Ukrainy i dla Ukrainy” (2014) oraz „Listy z Ukrainy” (2016).

IV

Anna Dwojnych

Lipiec

tego lata już trochę niewyraźnie ale jeszcze
jeszcze go pamięta z cyrku i wesołego miasteczka

dziś w miasteczku wyrósł McDonald’s zakwitły cztery
galerie handlowe cyrk raczej nie przyjeżdża

dziewczynka na zdjęciu je lody czekoladowe
ma zieloną sukienkę długie włosy
i tatę

/z tomu gadu gadu/

*

Anna Dwojnych (ur. 21 czerwca 1988r.)– absolwentka socjologii i filozofii, doktorantka w Zakładzie Badań Kultury Instytutu Socjologii UMK. Badaczka estetyzacji ciała i twórczości Larsa von Triera. Współredaktorka magazynu „Inter-.Literatura-Krytyka-Kultura”. Pisze poezję i prozę. Publikowała na łamach m.in. „Odry”, „Gazety Wyborczej”, „Lampy”, „Wyspy”, „Fabulariów”, „Blizy”, „Wakatu”, „Cegły”, „Śląskiej Strefy Gender” oraz w antologiach: „Młody Toruń poetycki” i „Grała w nas gra”. Autorka tomiku „gadu gadu”.

zobacz też u nas: -
https://www.facebook.com/320233918366477/photos/a.320315781691624.1073741828.320233918366477/359486537774548/?type=3&theater

V

Teresa Cader



Gdziekolwiek

– Dokąd udaje się dusza, gdy umiera ciało? – pyta Uczeń Mistrza,
a moja córka zapytała, jak wysłać do nieba akwarium

dla trzech złotych rybek, które pochowaliśmy pod krzakiem hibiskusa. Uczeń
siedzi po turecku na podłodze i czeka pokornie na znak.

Moja córka słuchała, jak matka koleżanki odprawia pogrzeb myszki:
– Według ludzkich norm, przeżyła sto trzy lata. Miała dobre życie.

– Co to jest dobre życie? – spytała córka, kiedy stałyśmy w kolejce
w Burger King. Mistrz odpowiada: – Dusza nie musi nigdzie się udawać.

Siedząc sam w pokoju, Uczeń sączy herbatę z kwiatu śliwy.
„I po to zmarnowałem młodość, porzuciłem rodzinę”, notuje

w swojej księdze pytań. „Po to oślepły moje oczy.”
– Kiedy sobie umrę – oświadczyła moja córka przed spaniem – chcę, żeby Babar

też poszedł ze mną. Dlaczego myszka musiała umrzeć sama? – Uczeń czeka
na Mistrza przed drzwiami świątyni, ale jest zimno, pada deszcz

i Mistrz został w domu, leży w łóżku, stary i kaszlący.
– Dokąd teraz pójdę szukać? – pyta Uczeń mokrych liści.

¬– Gdziekolwiek – odpowiadają cicho. – Ale nie musisz
nigdzie iść. – Czy możemy pomodlić się za myszkę? – spytała

córka, gdy już zgasiłam światło. – Oczywiście – powiedziałam. ¬– Mysz
jest cudem wystarczającym, by oszołomić sekstylion niedowiarków tak, że aż zasną.

Przełożyła Joanna Banach

*
Teresa Cader - jest autorką kilku tomików poetyckich i laureatką szeregu amerykańskich nagród literackich. Jej tomik Guests, z którego pochodzi wiersz "Powrót," otrzymał Norma Faber First Book Award od Stowarzyszenia Poetów Amerykańskich oraz The Journal Award w dziedzinie poezji. Wiersze Teresy Cader były publikowane w prestiżowych pismach amerykańskich, takich jak Harvard Magazine, Poetry, Agni, Ploughshares, czy The Atlantic Monthly.

Joanna Banach - ukończyła filologię angielską na Uniwersytecie Wrocławskim, a potem na Uniwersytecie w stanie Wirginia (VPI&SU). Obecnie prowadzi zajęcia z pisania esejów na lokalnych uczelniach w San Jose, w stanie Kalifornia. Publikowała wiersze i przekłady w kwartalniku literackim Fraza, a w przeszłości również w kwartalniku Kresy. Jej przekłady wierszy brytyjskiej poetki Ruth Padel ukazały się w książce Sztuka Kintsugi, opublikowanej przez PIW.

zobacz też u nas: - https://www.facebook.com/320233918366477/photos/a.320315781691624.1073741828.320233918366477/363883630668172/?type=3&theater

VI

Marta Raczyńska-Kruk



Droga do Caeculo

Cecylia o świcie przekracza rzekę; rychło utraci wzrok
dołączywszy do grona ślepców, chromych i żebraków.
Przerosła ją historia, przeto czyni wróżby oraz znaki:
odcisk bosych stóp, pęknięcie struny, echo.

Cecylia cierpi, bośmy ją ku temu przysposobili.
Na tyle jest prawdziwa, na ile można z niej spijać zdrowie
bądź dobry los; swoje cienie porzuca na miedzach,
nadprożach izb i trzeszczących kręgosłupach staruszek.

Cecylia została świętą, bo uczy nas patrzeć;
wydobywać na jaw całą nieprawdę tego świata,
jak gdyby ta nieprawda była bijącym źródłem,
a dochowanym dziewictwem – zmysły.

Pochylamy się nisko; z tej perspektywy ulica
jest dla nas beznogą, sunącą w spiekocie jaszczurką.

*

Marta Raczyńska-Kruk, rodzona w 1990 w Żninie na Pałukach, obecnie mieszka w Krakowie. Etnograf i archeolog z wykształcenia, historyk-genealog z zawodu. Zakochana w "małych" historiach; zakopana w starych dokumentach, rodzinnych fotografiach, listach i pamiątkach. Pisząc, stara się pokazać zapomniany świat, który odkrywa poprzez pamiątki po przodkach i nadać mu nowe życie.

VII

Mary Jo Bang



Lalka

We śnie były kłopoty –
fala przypływu na pokładzie, a gdzieś indziej
trzeba było zabrać kota i znów zostawić

na farmie otoczonej małymi
domkami. Splątana masa syknęła i zbudziliśmy się,
a później poszliśmy dalej, znaleźliśmy telefon,

i zadzwoniliśmy na stację meteo. Zaciekawiło nas,
co jest na lunch. Przechył na sterburtę sprawił, że jeszcze
jedno nas zaciekawiło: czy mieliśmy w ogóle rację.

Wszedłem, by uciąć sobie drzemkę
i ujrzałem na łóżku okutaną kocem lalkę.
Jej siatkowe pończochy przypominały mi Kabaret –

film, nie sztukę.
Leżałem tam, gdy dzień rozpuszczał się, aż
uformował się kolejny, świeży,

i zbudziłem się, widząc przed sobą wzgórze.
Wzgórze wspinało się na szczyt
góry. Ku strzępom skał i księżycowemu krajobrazowi.

Kobieta, która odczytywała przeznaczenie, powiedziała: To
jest twa jaźń i wskazała na część
odkrojoną z większego kawałka. A to – wskazała

na olbrzymią resztę – jest cierpliwość, gra, w którą grasz.
Mały zombie wewnętrznego oka.
Mały dreszcz przerażonego umysłu.

Krajobraz tworzyła syberyjska brzoza, biała kora
na tle błękitu. Jego fragment w oknie, jak zawsze,
był niepełny i doskonały,

jak tylko może być to, co niekompletne.
To tutaj chciałem jej powiedzieć,
że ją kocham,

ale nie mogłem. To tutaj ja i lalka na kocu,
w łóżku obok ściany, z widokiem na górę-przesłanie,
doznaliśmy tego, co niektórzy nazywają chwilą rozkoszy.

przeł. Paweł Marcinkiewicz
Mary Jo Bang (ur. 22 października 1946) – amerykańska poetka i tłumaczka, laureatka wielu nagród poetyckich, jedna z najciekawszych i najoryginalniejszych współczesnych poetek. Urodziła się i mieszka w stanie Missouri. Studiowała literaturę, socjologię, fotografię, wykładała i uczyła poezji na kilku uniwersytetach.

Paweł Marcinkiewicz (ur. 1969), polski poeta, tłumacz, wykładowca. Absolwent filologii angielskiej na Uniwersytecie Wrocławskim i studiów doktoranckich, laureat kilku nagród poetyckich, w 2016 roku nominowany do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej „Silesius” za tom pt. „Majtki w górę, majtki w dół”.

Bocian, Pawlikowska-Jasnorzewska, Wójtowicz, Oliver, Trojanowska, Stachiwska, Korzeniewska, Browning, Ciszewska

I


Marianna Bocian – kawa z sartre’em

a potem
mocne postanowienie poprawy
i ten las siny od rosy przebyty już w przyszłości
ryk jelenia do mojej osoby
bicie głowy o pień dębu
głucha cisza rąk we włosach (o którą nikt nie zabiegał)
rozpostarł się stan skupienia na rzeczach wyobrażonych
wywołując nagle
balsamowanie sumienia murem
które dalej krwawi przez szmaty artystyczne
pulsowanie (!) w rękach kobiet i kwilenie ust
przeciętych wolnością podejrzanej jakości
rodzi
na nic przydatne wyobrażenia
uznane administracyjnie migdałki artyzmu
które stają kością w gardle
DZIECI bawiących się śmiercią w życiu codziennym
nad kawą słodzoną mózgiem sartre’a



Marianna Bocian - poetka, prozaik, krytyk literacki, przez innych poetów nazywana Ikoną Podlasia. Urodziła się 24 kwietnia 1942 w Bełczącu, zmarła w Radzyniu Podlaskim 5 kwietnia 2003 roku. Wiersze zaczęła pisać w szkole średniej. Swój pierwszy tomik pt. Poszukiwanie przyczyny, wydała pod pseudonimem Janusz Bełczęcki. Potem opublikowała jeszcze kilka książek poetyckich oraz wiersze dla dzieci.
Przez wiele lat związana była z Wrocławiem, gdzie ukończyła polonistykę i filozofię. W latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku, związana była z ruchem poezji konkretnej, nawiązującej do plastyki. Pracowała m.in. jako korektorka i bibliotekarka, była członkiem ZLP, a następnie SPP.

Źródło wiersza: Janusz Bełczęcki, Poszukiwanie przyczyny, Ossolineum 1968

Źródło notki o autorce, Internet, Wikipedia, Słownik pisarzy polskich, Wydaw. Zielona Sowa, Kraków 2003


II

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska - Wiewiórka

Drzewny pajacyk. Florek, wiewiórka,
O oczach włocha, a brzuchu turka,
O uszach diabła, ruchach wariata,
Komik, filozof i akrobata,
Zasiadał, biorąc w szybkie obroty
Orzech buczyny — trójkącik złoty,
Ząb słonecznika — orzech laskowy
Lub włoski — większy od jego głowy —
I jadł, nadęty, pełen przesady,
Wyglądem swoim dając mi radę,
By w każdą czynność — choćby w jedzenie,
Kłaść przekonanie, zapał, natchnienie.
Krząkając, trenem szastając rudym,
Chodził w trop za mną. Nie znał obłudy.
Gryzł, lecz żartami. Wciąż pełen pieczy
I obliczenia, by nie skaleczyć.
Bo nie powinien drasnąć przyjaciel.
O, przyjaciele! Czy uważacie?
Serduszko jego wesołe, skore,
Dla wszystkich innych serc było wzorem,
Jakby mówiło: i cóż za sztuka
Tak równo stukać, tak pięknie pukać?
Florek był światły. Czy zjadł chininę,
Czy pił atrament — wiedział co czyni,
Bo biały proszek z kory pochodzi,
A galas z dębem atrament zrodził.
Co do orzechów — chytry jak kupiec!
Puste poznawał już po skorupie.
To mi na głowie z uporem siedział,
Loki rozrzucał i burzył przedział,
To mnie obiegał, prędko, radośnie,
Jak zwykł przebiegać po dębie, sośnie,
Dając mi znowu lekcję zabawy:
Jak serce leczyć, od smutku zbawić
I całym sobą szaleć w rozpędzie,
Bez troski o to, co dalej będzie.
Skakał — (patrzałam, co znów rozbije?)
Poczem mnie długo całował w szyję,
Przyjmując wzajem moje pieszczoty:
Usta na oczach wypukłych, złotych...
A pyszczka jego dar przyjacielski
Był upojeniem rajskiem, anielskiem,
Szczęściem wzbronionem, o świecie! wiedz to,
Za mięsożerstwo i za łowiectwo,
Aż raz — w godzinie złej, urzeczonej —
Drzwi zgniotły kłębek rudo-czerwony.
Już się wiewiórka po ziemi wlecze,
Zmoczona z krzyża wytrysłym mleczem,
A piękny ogon, płomyk borowy,
Uwiądł, tragicznej pełen wymowy.
Z oczami w moich — drżąca ze zgrozy,
Bez księdza, modlitw i bez narkozy
Daje mi lekcję dumy milczenia,
Gdy przyjdzie płacić długi istnienia.
I bierze — obca wszelkiej pociesze —
Z zimnych rąk śmierci — twardy orzeszek...



Maria Janina Teresa Pawlikowska-Jasnorzewska z domu Kossak, primo voto Bzowska, secundo voto Pawlikowska, tertio voto Jasnorzewska (ur. 24 listopada 1891 w Krakowie, zm. 9 lipca 1945 w Manchesterze) – polska poetka i dramatopisarka dwudziestolecia międzywojennego. Laureatka Złotego Wawrzynu Akademickiego Polskiej Akademii Literatury. Luźno związana ze Skamandrem.

Nazywana również przez domowników „Lilką”, nie miała łatwego życia. Zmagała się bowiem z przykrą ułomnością kręgosłupa. Kiedy w wieku 8 lat złamała prawą rękę, nauczyła się pisać i malować lewą, siedząc przy tym w skrzywionej pozycji. Efektem tego była wystająca lewa łopatka kręgosłupa, a niewłaściwe leczenie wzmagało defekt i przyczyniło się do wtłoczenia Lilki w twardy gorset-pancerz, w którym musiała chodzić przez cały dzień. Tą przykrą ułomność maskowała odzieżą, szalami i włosami, tuszowała ruchem.

*
fot. z 1914, Lilka w szalu z tiulu na ramionach


III

Małgorzata Wójtowicz - Ptasi widnokrąg

Sen przychodzi za późno. W ciemności rosną pisklęta,
dźwięk z trudem przebija się przez ścianę.
Poranek jest pełen obsesji, natura pośpiesznie
usuwa rekwizyty, aż w końcu pozostaje
płachta błękitu bez szarego nadruku skrzydeł.

Lubię minimalizm, proste kształty, wystarcza mi żarówka
zamiast żyrandola, milczenie pożółkłych zdjęć,
ale teraz modlę się o ptaki.
Niech mnożą się, mieszają horyzonty, wyprężone
jak strzały, odprawiają jarmarczne nabożeństwo

aż ich obraz zetnie mnie z nóg. I pozwoli w dłoni
uwięzić niepokój.



Małgorzata Wójtowicz - Urodziła się Cieszynie, na Śląsku, obecnie mieszka na Podkarpaciu. Debiutowała w „Miesięczniku Literackim”. Jej wiersze prezentowano w Polskim Radiu Rzeszów. Na łamach „Super Nowości” i kwartalnika dla nauczycieli „W kręgu mieleckich humanistów” publikowała felietony, artykuły i recenzje.

IV

Mary Oliver - Letni dzień

Kto uczynił świat?
Kto uczynił łabędzia i czarnego niedźwiedzia?
Kto uczynił konika polnego?
Konika polnego, tego właśnie,
który wyskoczył z trawy
i je cukier z mojej ręki
i porusza szczęka wstecz i w przód, zamiast w dół i w gorę –
który patrzy naokoło olbrzymimi, skomplikowanymi oczami.
Teraz podnosi blade przedramiona i starannie myje twarz.
Teraz otwiera skrzydła i odpływa.
Nie wiem dokładnie, na czym polega modlitwa.
Umiem patrzeć uważnie, umiem padać
na trawę, umiem klękać w trawie,
i leniuchować i cieszyć się i błądzić polami,
właśnie tak jak spędziłam ten dzień.
Powiedz, co innego powinnaś była robić?
Czy wszystkiemu nie sądzona śmierć, za prędko?
Powiedz, co zamierzasz wreszcie robić
z twoim jedynym zwariowanym i cennym życiem?

Przełożył Czesław Miłosz



Mary Oliver - urodziła się 10 września 1935 roku w Maple Heights w Ohio. Jest amerykańską poetką i eseistką, laureatką Nagrody Pulitzera i National Book Award w dziedzinie poezji oraz wielu innych prestiżowych nagród, Doktorem Honoris Causa kilku uniwersytetów.
Debiutowała w 1963 roku tomem poezji pt. No Voyage and Other Poems.

W wierszach często pisze o naturze, otaczającym nas świecie, o dogłębnej samotności; są to swego rodzaju monologi wewnętrzne, dlatego porównywana jest z Emily Dickinson.Była krytykowana za podejmowanie tematu związków miłosnych kobiet, jednak została też doceniona zarówno przez krytykę, jak i czytelników.

Prywatnie jest lesbijką; przez 40 lat związana była z fotografką z Molly Malone Cook, która umarła w 1995 roku.

Czesław Miłosz (1911 – 2004), polski poeta, eseista, prozaik, historyk literatury, tłumacz, dyplomata, laureat Literackiej Nagrody Nobla za całokształt twórczości (1980).

V

Izabela Trojanowska - genesis

zaczynam o szóstej
najtrudniejsza jest jasność
w tym nadal brakuje mi wprawy
nie wystarczy tylko unieść powieki
odsunąć zasłony
za każdym razem trzeba odnaleźć myśl jak diament
jasny kosmyk włosów dziecka

ziemia staje się moją od pierwszego dotyku
podłogi bosą stopą
po tylu latach stąpam twardo
choć czasem świat chwieje się w posadach
kiedy na chwilę zapominam znanych ścieżek

później kolejny raz kiełkują stuletnie akacje
majestatyczne świerki ciche trawy
bażanty kroczą nieświadome czyjejś obecności
zające wychylają łebki zza krzewów

dzień za dniem mija
jakby liczył po minucie
najdłużej stwarzam zawsze kobiety
kruche silne ciche wrzeszczące
obojętne i matki-teresy
równoległe jak światy



Izabela Trojanowska – rocznik 1980, mieszkanka Podkarpacia, prawnik. Jej wiersze zagościły w wydawnictwach i prasie lokalnej (Mielecki Rocznik Literacko-Kulturalny „Artefakty” 2014, 2015, 2016, Miesięcznik Społeczno-Kulturalny „Nasz Dom Rzeszów”), w czasopismach literackich: „Poezja dzisiaj”, „2miesięcznik. Pismo ludzi przełomowych”, „Obszary Przepisane”, a także na stronie internetowej „Nowe Myśli”. Laureatka IV Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego „Erotyk na Krechę” im. T. Stirmera. Autorka zbioru wierszy zatytułowanego „Akt” (2016).

VI

Julija Stachiwska - ***

był upał my i autobus przyklejał się do koperty drogi jak znaczek
biała bawełna koszulek len spodni rozkwitały na siedzeniach
gdzieniegdzie wyzierały kwiaty panam szeleściły skrzydła gazet i czasopism
a ty powiedziałeś do mnie:
arbuz to krew lata i widzę jak na szarej podszewce wyschniętych pól
zwija się w rulony zamyka się w futerały
chcę zdjąć się na tle naszego południa –
tej sawanny z zielono-czarnymi ciałami jagodowych zebr
wyjść nie można proszę zostać – odpowiedział kierowca i włączył radio na cały regulator

w jałcie kupiliśmy arbuz i było tam dużo ciemnych nasion
i to już ja powiedziałam do ciebie:
patrz – to negatywy z twoich zdjęć tam – na drodze

Tłum. Aneta Kamińska



Julija Stachiwska - (ur.1985) - ukraińska poetka, ilustratorka, tłumaczka. Mieszka w Kijowie. Absolwentka filologii ukraińskiej.

Aneta Kamińska - (ur. 1976) - polska poetka oraz tłumaczka nowej literatury ukraińskiej.

zobacz też: - https://www.facebook.com/320233918366477/photos/a.320315781691624.1073741828.320233918366477/328030720920130/?type=3&theater

VII

Paulina Korzeniewska - co się u ciebie dzieje

pyta w mailu człowiek
(siedzi teraz nad gorącym źródłem
słucha skandynawskiego śpiewu a capella
rozmyśla o istocie rzeczy
obserwuje dzikie żmije
dobrze mi życzy)

dzieje się wszystko
a najczęściej wszystko naraz
w korporacyjnym pokoiku
postawiłem kwiatek
nocą wracam do drugiej osoby
i na trzydzieści sekund przed zaśnięciem
przypominam sobie o życiu najlepszym z żyć
moim własnym
cherlackim, zwietrzałym

w ogóle nie myślę
o najtrwalszej skamielinie gnoju
która po nim zostanie

Wiersz z tomu "Pogodna biel dobrego samopoczucia"



Paulina Korzeniewska (ur. 1989) – poetka, tłumaczka, filolog angielski. Wiersze publikowała m.in. w Toposie, Zeszytach Poetyckich, Odrze, Pro libris, sZAFie. Opublikowała arkusz poetycki „Tu można tylko latać” (2006), książkę „Usta Vivien Leigh” (2011), za którą otrzymała nominację do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej "Silesius", oraz "Pogodną biel dobrego samopoczucia" (2016) nagrodzoną Lubuskim Wawrzynem Literackim.

fot. Aleksandra Górska

VIII

Elizabeth Barrett Browning - Jak cię kocham?

Jak cię kocham? Poczekaj - wszystko ci wyłożę.
Kocham do dna, po brzegi, do samego szczytu
przestrzeni, w której dusza szuka krańców bytu
i łaski idealnej, ginąc w tym przestworze.

Kocham cię tak przyziemnie, jak tylko zejść może
głód; przy świeczce i w słońcu, gdy sięga zenitu;
tak śmiało i tak czysto, jak ktoś, kto, zaszczytu
nie pragnąc, broni zasad wspartych na honorze.

Kocham cię całym żarem, który niosłam w piersi
przez mrok smutków; dziecinną wiarą wbrew niedoli;
miłością, jaką we mnie niegdyś tylko święci
budzili - kocham wszystkim, co cieszy i boli,
tchem, łzą, uśmiechem, życiem! - A gdy Bóg pozwoli,
będę cię nawet mocniej kochała po śmierci.

Przełożył Stanisław Barańczak



Elizabeth Barrett Browning (ur. 6 marca 1806; zm. 29 czerwca 1861), angielska poetka uważana za jedną z najwybitniejszych autorek epoki wiktoriańskiej. Swój pierwszy wiersz wydała anonimowo, w wieku czternastu lat. Najbardziej znanym dziełem poetki jest zbiór 43 sonetów miłosnych pt. „Sonnets from the Portuguese”, a najpopularniejszy jej utwór, to zaprezentowany powyżej wiersz z owego tomu.
Jej synem był znany artysta – malarz i rzeźbiarz Robert Barrett Browning.
Wiersze EBB (tak podpisywała się poetka) tłumaczyli na język polski Ludmiła Marjańska, Jerzy Pietrkiewicz i Stanisław Barańczak.

Stanisław Barańczak (1946 – 2014), poeta, tłumacz, krytyk literacki. Prywatnie brat Małgorzaty Musierowicz, autorki poczytnych powieści dla młodzieży. Od 1981 przebywał na emigracji, cierpiał na chorobę Parkinsona.

IX

Judyta Ciszewska - chwalona

nie pytaj czemu zostałam Judytą. hebrajczycy
to moi bracia
z mięsa i kości. w żyłach płyną mi rzeki Judei,
czystsze od kropli deszczu. mówiłam o świecie Holofernesowi
i uwierzył we wszystko. zobaczył we mnie wiersze,
których nie chciałam każdemu podarować. chcesz?
szukaj człowieka, który widział
jak ucięłam mu głowę. nigdy tego czynu nie żałowałam.
zapragnęłam uchronić Betulli,
przed nieszczęściem. budowałam mury i za to
byłam chwalona.

wiatr nie zabrał stąd złych wspomnień. jednak
w każdym kącie tego miejsca
nastał spokój, niczym po burzy. nikt niczego nie burzył,
wszystko miało właściwą nazwę. każdy zasłużył na to
co zaczynało kwitnąć,
owijać się wokół stóp. nocą gwiazdy przybliżały się do okien,
a to ponoć coś znaczy.
zaufałam im, jednak ktoś miał z tym problem,
więc odszedł. pogodziłam się,
że deszcz zmył z niego
moje ślady. odtąd osobno będziemy żyć,
osobno umierać.



Judyta Katarzyna Ciszewska (ur. 05.12.1991) - autorka tomu ''Przystań bez cumy'' (2016). Publikowała m. in. w : Gazecie Kulturalnej, Lamelli, Libertasie, Piśmie Ludzi Przełomowych, Sosnarcie. Była nominowana w III Ogólnopolskim Konkursie na tomik wierszy ''Duży Format'' w kategorii przed debiutem (2015). Jest współautorką ''Antologii Poetów Wsi'' (2012), ,,Antologii WierszYstawka'' (2014), znalazła się także w ''Antologii Wierszy Ludzi Przełomowych'' wydanej w formie e- booka, pt: '' Grała w nas gra'' (2017). Jej wiersze były prezentowane w audycji radiowej Poczty Poetyckiej Radia Katowice.

Konkurs Babińca Literackiego!

Zapraszamy do uczestnictwa w I Ogólnopolskim Konkursie Poetyckim Babińca Literackiego: "Miejsce kobiety we współczesnym świecie".

Portal Babiniec Literacki ogłasza konkurs poetycki z okazji rocznicy działalności.

Aby wziąć w nim udział należy przesłać 1 wiersz na adres mailowy konkursbabinca@gmail.com. Godło nie jest wymagane.

Tematyka tekstów powinna dotyczyć miejsca kobiety we współczesnym świecie - jej roli, statusu, posłannictwa etc.

W konkursie mogą uczestniczyć wszyscy bez względu na płeć i wiek.

Wiersz może być do tej pory nagradzany w innych konkursach i publikowany (także w portalu Babiniec Literacki).

Konkurs trwa od 15.07.2017 do 15.08.2017 roku.

Wiersz należy przesłać w pliku w formacie pdf, doc, docx lub rtf. W pliku powinien znaleźć się wiersz oraz imię i nazwisko autorki/autora. Prosimy nie używać pseudonimów.

Zwyciężczyni/zwycięzca zostanie ogłoszona/y na blogu www.babiniec-literacki.blog.pl do 25.08.2017 roku. Utwór opublikujemy na portalu facebookowym i blogu Babińca, a autorka/autor otrzyma zestaw czytelniczy obejmujący książki zawierające poezję kobiet.

Organizatorkami i jury konkursu są redaktorki Babińca Literackiego.

Organizatorki zastrzegają sobie prawo do zmian (np. nie wyłowienie jednego zwycięzcy, albo kilka równoległych wyróżnień), bez podania przyczyny.

Viorst, Szymborska, Plath, Pelowska, Gadżij, Kruszewska, Pappá

I

Judith Viorst - Matka nie chce psa

Matka nie chce psa,
Mówi, że cuchną strasznie,
I nie chcą siedzieć gdy słyszą siad,
Nawet jeżeli wrzaśniesz.
A gdy do domu wracasz w nocy,
Zmrożony śnieg za oknem skrzy,
Chciałbyś pójść spać, lecz znów wychodzisz,
Bo głupie psisko musi wyjść.

Matka nie chce psa,
Mówi, że wszędzie sierść,
I warczą groźnie na przyjaciół,
Choć obcym pozwalają wejść.
I na dywanach wciąż paskudzą,
I po posadzkach błotem chlapią,
I nocą wchodzą w łóżka ludziom
I jakby nigdy nic tam chrapią.

Matka nie chce psa.
Błędnie podejście swe zawęża.
Myślę, że bardziej niźli psa,
Nie zechce tego węża.

Przekład Janusz Solarz




Judith Viorst (urodzona 02 lutego 1931) - amerykańska pisarka, dziennika i psycholożka. Najbardziej znana z literatury dla dzieci. Napisała Obecnie mieszka w Waszyngtonie. W Polsce ukazała się jej naukowa książka pt. To,co musimy utracić, w której rozważa znane nam wszystkim doświadczenie różnorodnych strat, z którymi nieustannie musimy się zmierzyć, ponieważ nie sposób uciec przed faktami, z jakimi konfrontuje nas życie.


II

Wisława Szymborska​ - 17.8.68

Kornelu spod lady!
Nikt mnie tu nie docenia jako kobiety, ale za to moje kwalifikacje zawodowe są w pełni wykorzystywane. Co zdolniejsi pacjenci piszą np.:
„Na werandzie ma być cisza,
ale prezes ciągle misza”
i potem przychodzą do mnie i pytają, czy to dobre. Będę musiała chyba bardzo prędko wyzdrowieć.

Więcej w: "Listy. Najlepiej w życiu ma twój kot - Wisława Szymborska​, Kornel Filipowicz".



94 lata temu przyszła na świat Wisława Szymborska.

Wisława Szymborska - poetka, eseistka, krytyczka literacka, tłumaczka, felietonistka, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie Literatury, a także członkini oraz założycielka Stowarzyszenie Pisarzy Polskich, członkini Polskiej Akademii Umiejętności, wielokrotnie nagradzana przez różnego typu instytucje, w tym odznaczona Orderem Orła Białego. Autorka kilkunastu tomików. W swojej twórczości przedkładała wartość tekstu nad ilość publikacji.

Fot. Michał Rusinek​

Dziękujemy Fundacja Wisławy Szymborskiej​ za wyrażenie zgody na publikację tekstu.


III


Sylvia Plath - Ariel

Zastój w ciemności,
Wtem bezcielesny błękit,
Potop wzgórz, odległości.

Boska lwico,
Tak stajemy się jedną
Osią pięt i kolan! - Bruzda

Dzieli się i mija, siostra
Brązowego łuku
Szyi, co mi umyka,

Jagody jak oczy
Murzyna zarzucają
Haczyki -

Czarne, krwawe kęsy,
Cienie.
Coś innego

Unosi mnie w powietrzu -
Uda, włosy;
Grudy z mych pięt.

Jak biała
Godiva, rozbieram się -
Drętwe ręce i perswazje,

Teraz jestem
Pianą pszenicy, rozbłyskiem mórz.
Krzyk dziecka

Wtapia się w ścianę.
A ja
Jestem strzałą,

Rosą w samobójczym
Locie, we wspólnym pędzie
Do czerwonego

Oka, kotła poranku.

27 października 1962

Tłum. Teresa Truszkowska

/Sylvia Plath, Poezje wybrane, przekład, wybór, wstęp oraz nota biograficzna Teresa Truszkowska. Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1988./



Sylvia Plath (ur. 27 października 1932 w Jamaica Plain k. Bostonu, zm. 11 lutego 1963 w Londynie) – amerykańska poetka, pisarka i eseistka, zaliczana do grona tzw. poetów wyklętych. Współcześnie znana m.in. dzięki na poły autobiograficznej powieści Szklany klosz. Jej poezja należy do nurtu poezji konfesyjnej. Sylvia Plath jest przy tym jedną z czołowych postaci kierunku w literaturze lat 50. i 60. XX wieku, określanego mianem Konfesjonalistów.
Przedwczesna, tragiczna śmierć Sylvii Plath przyczyniła się do powstania wokół jej postaci legendy. Obecnie niezmiernie trudno jest rozpatrywać twórczość poetki w oderwaniu od jej życiorysu. W oczach niektórych krytyków akt samobójczy stał się potwierdzeniem jej wizji poetyckiej, a ona sama przykładem niebezpieczeństw, jakie niesie pewien typ poezji, polegający na zamknięciu się w kręgu własnego ja.

Teresa Truszkowska (ur. 27 kwietnia 1925 w Milanówku koło Warszawy, zm. 28 kwietnia 1992 r. w Krakowie) – polska poetka, tłumaczka, eseistka. Studia – romanistyka i anglistyka – skończyła na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Doktorat uzyskała z zakresu filologii angielskiej. Debiutowała w 1962 r. na łamach krakowskiego „Życia Literackiego”. Publikowała też w „Literaturze na świecie”, „Nurcie”, „Magazynie Literackim”, „Literaturze”, „Kierunkach”. Jej utwory przetłumaczono na angielski, czeski, grecki, niemiecki, rumuński i węgierski. Autorka licznych publikacji książkowych oraz tłumaczeń.

Sylvia Plath, fot: Andrew Wilson


IV


Lena Pelowska - Marcjanna pisze swoje CV
________________________________________
J a M a r c j a n n a S e l l e r

Posiadam dynamicznie przydzielane IQ
Jestem blondynką przyuczaną do zawodu
Po każdej przerwie na kawę stąd moja biegłość
[Nikt nie wie czemu miałam farta z tym grantem]

Jestem prosta w obsłudze plus dwa lata gwarancji
[Alergię mam tylko sezonowo i okazjonalnie]
Z poliestrowym wypełnieniem w szczelnych objęciach
Zajmuję ponadto mało miejsca, tzn. ja i mój laptop

W życiu osobistym nacechowana jestem
Aparycją, dyskrecją i wykształceniem
Regularnie czytuję literaturę fachową
I sporządzam notatki dla zaufanych kolegów
Odniosłam kilka publikacji * niepotrzebne skreślić

Ja Marcjanna Seller zapytuję
Czy nie znalazłaby się dla mnie jakaś praca
[Niechby już w dziale męskim]
Bo strasznie jestem zmotywowana



Lena Pelowska​ - z wykształcenia fizyk, mieszka i pracuje w Gdańsku. Poezją interesuje się od czasu liceum, prawdziwa fascynacja przyszła jednak dopiero wraz z nastaniem portali poetyckich. Jej wiersze, w tym haiku, ukazały się między innymi w antologiach: „Rękopisy z szuflady”, „Drugi brzeg”, : „Haiku. Antologia”, „Niebieskie trawy”, „Dajmy grać świerszczom”, „ Pory roku w polskim haiku”.Jest pasjonatką fizyki oraz fantastyki naukowej, a także fotografii i muzyki. Od dwunastu lat jej ulubionym zajęciem stało się też czytanie i pisanie haiku, co zaowocowało kolekcją blisko tysiąca haiku. Obecnie współredaguje portal poemax.pl.

V

Oksana Gadżij - Przeprowadzka

Przewozisz miłość z miasta do miasta
jak rzeczy do nowego mieszkania

Pierwszy pocałunek
gałązkę która przyczepiła się na Chortycy
pustą butelkę rumu
wygrane bilety do muzeum
seks na stole i sam stół
Zostawiasz w torbie koło śmietnika
może ktoś zabierze

Wpychasz miłość nogami do torby
obcinasz pod foremki do ciastek
aby po drodze nie wypadała i nie gubiła się

Ale obrzynki miłości ktoś wynosi w kieszeni
jak trzy kłoski
i ty nie malujesz ptaszków
i nie lepisz pierogów leniwych

Usiłujesz rozpoznać ją po dźwięku
kręcisz przełączniki na zepsutych słuchawkach
kręcisz anteną telewizyjną
Przychodzisz do starego mieszkania
z pustymi torbami jak z pustymi wiadrami
wkładasz je do lewej górnej czy dolnej skrzynki
patrzysz w okno
i nie poznajesz krajobrazu

Tłum. Aneta Kamińsk/

/"Arterie" nr 2(24)/2016/



Oksana Gadżij (ur. 1992) – ukraińska poetka, fotograficzka i projektantka. Laureatka wielu konkursów, w tym trzykrotnie konkursu wydawnictwa „Smołoskyp” (2013, 2014, 2015). Jej wiersze były publikowane między innymi w antologiach: Nebesna sotnia, Bandersztatna antołohija, Fileo + Logos, Witer zmin, Kasztanowyj dim. Przygotowuje do wydania debiutancki zbiór wierszy Phantom limb. Jest jedną z najlepszych młodych specjalistek do spraw reklamy na Ukrainie.

Aneta Kamińska​ (ur. 27.05.1976) – poetka i tłumaczka poezji ukraińskiej. Autorka tomików: Wiersze zdyszane (2000), zapisz zmiany (2004) oraz czary i mary (hipertekst) (2007; wersja internetowa: www.czary-i-mary.pl). Wydała wybór przekładów wierszy Nazara Honczara Gdybym (2007; przekład wspólnie z Andrijem Porytką), Hałyny Tkaczuk Ja ta inszi krasuni/ Ja i inne piękności (2011), Chrystii Wenhryniuk Dowhi oczi/ Długie oczy (2013), Borysa Humeniuka Wiersze z wojny (2016) oraz trzy autorskie antologie: Cząstki pomarańczy. Nowa poezja ukraińska (2011), 30 wierszy zza granicy. Młoda poezja ukraińska (2012) oraz Wschód – Zachód. Wiersze z Ukrainy i dla Ukrainy (2014). Współredaktorka i współtłumaczka antologii Portret kobiecy w odwróconej perspektywie. 12 poetek z Czech, Słowenii i Ukrainy (2013) oraz Listy z Ukrainy (2016). Stypendystka Ministra Kultury (2008, 2013).

VI

Felicja Kruszewska - Brzoskwinie

Pijemy dziś herbatę w obrosłej winem altanie.
Ja jestem bardzo poważna, mówię ci grzecznie: Panie.

Siedzisz niedbale w fotelu i palisz papierosa.
Brzęczy gdzieś w cukiernicy łakoma duża osa.

Słońce się stacza ukośnie. Za chwilę topolę minie.
Podsuwam ci na paterze duże złotawe brzoskwinie.

Brzoskwinie świecą w krysztale, jak ciepłe różowe latarki,
pokryte są lekkim puszkiem, jak moja skóra na karku.

Lecz najpiękniejsza jest chyba ta, która leży na wierzchu,
różowi się i złoci w łagodnym błękitnym zmierzchu.

Okrągła, duża, pachnąca, wygląda, jak zapłoniona.
Jest pewno miła w dotknięciu, jak moje nagie ramiona.

Bierzesz ją lekko w palce, przymrużasz trochę oczy,
rozrywasz ją ostrożnie, sok ci po palcach broczy.

Wyjmujesz serce-pestkę (sok w niej upojny chlusta)
różowe, słodkie mięso wkładasz w najdroższe usta.

Nagle pochylasz ku mnie młode, wysmukłe ciało
i pytasz bardzo serdecznie: Mój Boże! Co pani się stało?

Nie umiem odpowiedzieć, a łzy mi płyną, płyną...
chciałabym... Tak! Właśnie bym chciała być tą różową brzoskwinią!



Felicja Kruszewska (1897–1943) - poetka i dramatopisarka. Pochodziła z Podola, studiowała w Petersburgu i w Warszawie. Debiutowała w 1921 roku w "Skamandrze". Drukowała w „Robotniku”, „Bluszczu”, „Wiadomościach Literackich” i „Drodze”. Podczas okupacji działała w podziemiu. Aresztowana w łapance, zmarła w więzieniu w Radomiu.
Wydała zbiory liryków: „Przedwiośnie” (1923), „Stąd dotąd” (1925), „Siano” (1927), „Twarzą na zachód” (1932), a także opowiadania dla dzieci. Jedyny w jej dorobku dramat, „Sen”, powstał w 1925 roku (druk w 1928). Wystawiany był dwukrotnie: w 1974 roku przez Stefana Hebanowskiego w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku oraz w 1976 roku przez Jerzego Dobrowolskiego w Teatrze Rozmaitości w Warszawie.

VII

Léna Pappá – Płomień

Nie chodzi o to, byś po prostu spłonął.
Musisz wysoko wydźwignąć w ciemności,
jak tylko możesz,
swój płomień.
Są bowiem tacy, co stali się prochem
i napełnili prochem świat, a jednak
najmniejsza oczy wabiąca iskierka
wokół nich nie rozbłysła.

Tłumaczył Janusz Strasburger
/Literatura na Świecie X 1990 (231), s. 248/




Léna Pappá, grecka poetka i pisarka urodzona w 1932 roku, uznawana przez krytykę za jedną z najciekawszych i najoryginalniejszych poetek .Absolwentka Uniwersytetu Ateńskiego i paryskiej Sorbony. Debiutowała w roku 1956, wydała kilkanaście tomów poetyckich a muzykę do jej wierszy pisali znani kompozytorzy greccy, wśród nich Mimis Plessas.

Janusz Strasburger (1925 – 2000), polski poeta, filolog i tłumacz, znany najbardziej ze swojej pracy translatorskiej, za którą otrzymał grecki Order Feniksa , a w 1989 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Współpracował z miesięcznikiem Literatura na Świecie.