Alvi, Kalinowska, Rainer, Kieras, Skarynkina, Bartoszuk, Hillar

I

Moniza Alvi – Sari

Z wnętrza matki
wyglądałam przez oszklony luk.
Świat po drugiej stronie był gorący i brązowy.

Wszyscy zerkali do środka, by zobaczyć mnie –
ojciec, babka,
pomocnik kucharza, sprzątaczka,
wół o spiczastych
łopatkach,
miejscowi politycy.

Moja angielska babka
wzięła teleskop
i przemierzyła wzrokiem kilka kontynentów.

Potem wszyscy rozwinęli sari.
Rozciągało się od Lahore do Hajdarabadu,
przestrzelone serią gwiazd
migotało nad Morzem Arabskim,
trzepotało od wróbli i przepiórek.
Jego pofałdowaną ziemię
pozszywano drogami.

Aż w końcu
przyszli do mnie i osnuli barwnym pasem,
szepcząc „Twoje ciało – twój kraj”.

*

Moniza Alvi - (ur. 1954 w Lahore) - pochodzi z Pakistanu, skąd wyjechała do Anglii krótko po urodzeniu. Ojciec była Pakistańczykiem, matka Brytyjką. Jej pierwszy tom wierszy, The Coutry at My Shoulde nominowany był do T.S Eliot Prize, Whitbread Poetry Prize, a Towarzystwo Poetyckie wyróżniło go swoją rekomendacją. Poetka przyznaje, że czuje szczególne pokrewieństwo z poetkami, które mają podobnie jak ona, wielokulturowe biografie. W 2005 roku gościła w Łodzi i Warszawie.

Jerzy Jarniewicz, ur. 4 maja 1958 w Łowiczu, polski filolog angielski, profesor nauk humanistycznych (2015), poeta, krytyk literacki i tłumacz (głównie literatury anglojęzycznej, m.in. Jamesa Joyce’a, Philipa Rotha, Craiga Raine’a).

II

Barbara Kalinowska - Odczarowanie

bezdźwięczny gwałt
pod półprzyzwoleniem nocy
w której zasypiasz beztrosko

noże bezkrwawych łez
kroplami rozszarpują łono

taka tragedia
taka tragedia

szkic uśmiechu przy śniadaniu
spojrzenia
czy aby nikt na pewno
bo gdyby
to głupio tak z tobą pod rękę

taka komedia
taka komedia

*

Barbara Kalinowska

III

Angelika Rainer

***
W krainie Nod rozbiłam swój obóz
nigdzie go nie znajdziesz
dla każdego inny to kraj
do którego nikt nie dotrze
z którego nikt się nie wydostanie

Gdy przyjdziesz
położysz się obok mnie w cieniu galbanowca
nauczysz mnie
rozróżniać rukolę i nard

Przełożył Ryszard Wojnakowski

*

Angelika Rainer urodziła się w 1971 roku w Lienzu (Tyrol Wschodni), a obecnie mieszka w Wiedniu. Melomanom znana jest przede wszystkim jako harfistka występująca w zespole Musicbanda Franui. Po debiucie „Luciferin” (2008), który spotkał się z dużym uznaniem, w 2011 roku została wyróżniona Wielkim Stypendium Literackim Landu Tyrol. W swojej drugiej książce „Odradek”, którą należy zaliczyć do prozy poetyckiej, snuje dalej opowieść istoty ze szpuli nici z opowiadania Kafki „Troska ojca rodziny“.

Ryszard Wojnakowski, urodzony w 1956 roku w Busku-Zdroju, mieszka w Krakowie. W latach 1974-79 studiował w Krakowie germanistykę i skandynawistykę. 1979-83 był nauczycielem niemieckiego, a 1983-1993 redaktorem w wydawnictwie. Od 1993 roku jest wolnym twórcą jako tłumacz i wydawca literatury niemieckojęzycznej. Jego pierwsze próby sięgają okresu studiów, w połowie lat 1980-tych zdobył mocną pozycję w zawodzie tłumackim. Do tej pory legitymuje się dorobkiem około stu przełożonych książek (proza, liryka, literatura faktu). Od początku lat 1990-tych brał udział w warsztatach i konferencjach tłumaczy w Niemczech i Polsce. W 2000 roku – zaczął wydawać dwujęzyczną serię współczesnej poezji austriackiej, w której ukazało się do tej pory dziewięć tomów. Od 2005 roku prowadził wielokrotnie warsztaty dla młodych tłumaczy, a w semestrze zimowym 2009/10 seminarium praktycznego przekładu na Viadrinie. W roku 2005 sprawował funkcję Translator in Residence w Europejskim Kolegium Tłumaczy w Straelen. Wyróżniony wieloma nagrodami, w tym Nagrodą im. Karla Dedeciusa w 2009 roku.

Materiał pochodzi ze strony "wiersze w mieście": http://2018.wierszewmiescie.eu/archiwum-2017/austria

IV

Beata Kieras – Jak przestałam się garbić

w mojej rodzinie śniło się na trwogę.
do kobiet. żałoba przychodziła w bieli,
mężczyznom zostawiała kwiaty, a dziecko każdemu.

rodzice rozmawiali o tym przy śniadaniu.
liczyli odległość i grom uderzał.
nie pamiętam wyjątków.
mama płakała,
ojciec kiwał głową.

dźwigałam swoje sny jak wiadra z wodą,
a oni przypominali,
żebym siedziała prosto.

babcia umarła bez zapowiedzi.
Myślę, że zrobiła to dla mnie.
podobno śmiałam się
w środku nocy.

*

Beata Kieras, poetka, absolwentka filologii polskiej i studiów podyplomowych na Uniwersytecie Gdańskim, nauczycielka języka polskiego, autorka książki poetyckiej pt."Lady Hiob otwiera drzwi", wydanej przez Stowarzyszenie Literackie im. K.K. Baczyńskiego, po przyznaniu III miejsca w jednej z edycji konkursu poetyckiego. Laureatka Gdyńskich Połowów Poetyckich i dwukrotnie konkursu „O Złote Pióro Sopotu". Jej wiersze cechuje duża kultura i melodia słowa, wrażliwość na piękno przyrody i świetny zmysł obserwacji codzienności.

V

Tania Skarynkina – Nurek-wirtuoz

Pragnąc pójść za ciosem rzuca się nagle i płynie
podkurcza jedyną nogę

stara się
uważać na siebie
być czułym pod sobą

nie przeszkadzać
milionom płetwonurków
którzy ledwo mieszczą się w głębi

w zwartych rzędach
przepływają z miejsca na miejsce
inaczej by ich sparaliżowało

na swój sposób piękni okrutni pływacy
kamienicznicy sklepikarze
złodzieje mieszkań

przy najbardziej zasolonej ostatniej fali
przewidziana jest budowa
prowizorycznego domu

dzikie róże z komina
wyrywają się
z chropowatym trzaskiem.

Przełożył Tomasz Pierzchała

*

Tania Skarynkina – (ur. 1969 r. w Smorgoniach na Białorusi) – absolwentka Akademii Rolniczej w Horkach. Pracowała jako ilustratorka książek dla dzieci, listonoszka, dziennikarka. Jej utwory były publikowane w białoruskich czasopismach „Pierszacwiet ”, „Maładosc’”, „Niemiga litieraturnaja”, „Mińskaja szkoła”, w almanachu czeskich surrealistów „Anałogon”, w czasopismach „Krieszczatik” (Niemcy), Ława (Ukraina), „Sibirskije ogni”, „Wozduch”, oraz w internetowych „Połutona”, „TextOnly”, „Dwojetoczije”, „Лиterraтура” i in. W 2013 r. ukazał się jej debiutancki zbiór wierszy Książka dla czytania poza pomieszczeniami i w pomieszczeniach (Mińsk, „Knigazbor”), w 2014 Portugalskie trójwiersze (Nowy Jork, „Ailuros”). Wiersze zostały przetłumaczone na hebrajski, polski, czeski, włoski, gruziński i angielski. Członkini białoruskiego PEN-Centru i Związku Pisarzy Białoruskich. Książka w j. białoruskim Dużo Czesława Miłosza, trochę Elvisa Presley’a ukazała się w wydawnictwie „Łohwinau” (Wilno) w 2015 г. W 2016 została nominowana do Nagrody literackiej imienia Jerzego Giedroycia, w 2017 otrzymała nagrodę londyńskiego PEN-klubu za przekład na j. angielski. Jej zbiór wierszy dotarł do finału Nagrody poetyckiej Grigoriewa (Sankt-Petersburg, 2017). W 2018 ukazał się trzeci tomik wierszy Amierikanskije gorki (Mińsk, „Smełtok”).

fot. Dirk Skiba

VI

Danuta Bartoszuk ‒ tamto lato

tamtego roku przyszło gorące lato
bez skrępowania wyciskało pot
spod nietwarzowej peruki
przekonywałaś niedowidzącą starość
że wszystko w porządku
niech żyje własnymi chorobami
mówiłaś
kłamstwo za kłamstwem
budowało jej spokój

z czasem
stałaś się cieniem dawnej siebie
wiedziałam że muszę oddać matce prawdę
niech pożegna ciepłą nie zimną dłoń

następne lato znów przyniosło upał
bezlitosny dla czerni
która została po tobie

*

Danuta Bartoszuk urodzona w Olecku w milenium chrztu Polski. Od kilkunastu lat mieszka koło Warszawy. Z wykształcenia filolog rosyjski. Pracowała jako nauczyciel, bibliotekarz, tłumacz. Redaktor działu poezji w Nowej Gazecie Literackiej, a następnie w Nowych Myślach http://nowemysli.pl. Należy do warszawskiej grupy literacko-muzycznej Terra Poetica, do Stowarzyszenia Autorów Polskich, krakowskiego Stowarzyszenia Autorów Wyjść z Cienia i piaseczyńskiego Klubu Poszukiwaczy Słowa. Jej wiersze znalazły się w kilkunastu antologiach. W roku 2017 wydała tomik pt.: „dotykając przemijania”, wydawnictwo PRINT-LAND.

VII

Małgorzata Hillar – Szukanie

W dzień uginający się
od zapachu siana
szukam smaku 
twoich ust

Dotykam wargami
liści drzew
słonecznika
i zimnej ściany

Kiedy przychodzi noc
wypijam ją samotnie
ustami z pragnienia ciężkimi
jak dojrzałe truskawki

*

Małgorzata Hillar, właśc. Janina Krystyna Helena Hillar (ur. 19 sierpnia 1926 w Piesienicy, zm. 30 maja 1995 w Warszawie) – polska poetka.

Fot. Tadeusz Sobolewski (z prywatnego archiwum Dawida Bieńkowskiego)