Merini, Nazaruk, Velaj, Fligiel, Petrosaniak, Monroe, Stallings

 I

Alda Merini

Wyznanie

Ty o mnie prosisz na zawsze,

lecz moje życie jest nieciągłe,

karmiłabym cię tylko chwilami.

Jestem widzeniem, które się rozmywa,

a czas, który rozdziela kolejne etapy,

to rozejm ze wskazaniem na śmierć.

Żyję w przestrzeni objęcia:

choć tego nie widzisz, ty sam mnie hodujesz

temperaturą swoich pieszczot...

Ale wyznaję, a ty mi uwierz:

w moim wnętrzu nie ma kobiety

która dopełnia rewers kochanki.

Przełożył Jarosław Mikołajewski

*

Alda Giuseppina Angela Merini (ur. 21 marca 1931 w Mediolanie, zm. 1 listopada 2009 tamże) – włoska poetka, aforystka i pisarka, jedna z najważniejszych przedstawicielek współczesnej poezji włoskiej, uhonorowana Orderem Zasługi Republiki Włoskiej.

II

Magdalena Nazaruk – błoto

lepiej już pójdę

jestem pełna

przelewa się we mnie

susza i potok

błoto istne

w nim prosięta wśród aniołów

źle się im chodzi

brudne są jakby

się dopiero co urodziły

cienko piszczą

że coś nie tak

nie mają skrzydeł

nie wzniosą się więc

spadają w przepaść

w dole turlają się

gumowe świńskie głowy

przyprawione

i niezdjęte

*

Magdalena Nazaruk (1996) ur. w Białej Podlaskiej, studiuje prawo i kulturoznawstwo na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Jest autorką tomiku poetyckiego „nie do mówienia”(2018). Jej wiersze zostały umieszczone w antologii „podlaskie hosanna. Antologia poezji religijnej regionu bialskopodlaskiego” (2019).Była wyróżniana w konkursach literackich m.in. w Ogólnopolskim Konkursie Literackim im. J.I. Kraszewskiego, Ogólnopolskim Konkursie Poetyckim „Przecież każdy pisze wiersze” oraz Bialskim Konkursie Literackim i publikowana w czasopismach ogólnopolskich: Akant, Tekstualia, Angora, Zupełnie Inny Świat, Cogito, Jednorożec, Wakat oraz Podlaskim Kwartalniku Kulturalnym, Roczniku Międzyrzeckim i Maładosti (Białoruś).

Jej artykuły ukazywały się na łamach prawosławnego portalu internetowego Cerkiew.pl, w kwartalniku„ "Istocznik”, czasopiśmie „Arche”, „Przeglądzie Prawosławnym”. Śpiewa w chórze cerkiewnym oraz Zespole Wokalnym muzyka.cerkiew.pl. Zajmuje się działalnością społeczną i dobroczynną, jest inicjatorką Charytatywnego Koncertu Muzyki Cerkiewnej w Warszawie oraz Warszawskiego Kolędowania z muzyka.cerkiew.pl. Za swoją działalność na polu kultury i dobroczynności dwukrotnie otrzymała stypendium rektora dla najlepszych studentów (2018-2020) oraz wyróżnienie „Dłonie Miłosierdzia” za współpracę z Eleos.

Fot. Łukasz Troc

III

Olimbi Velaj – Zniszczenie

Dachy pływały

w załzawionych oczach dzieci

niekończąca się wędrówka

po krainie śniegu

zatarte granice

ogień na zewnątrz i wewnątrz

w pustych wieżach

z matowymi pętlami

w cieniu mrocznych opowieści

wykopane groby

stąpamy po lodzie

w naszych oczach nekrologii

ogłaszają kolejną śmierć

nie robi to już na nikim żadnego wrażenia

ludzie ze snów wymarzeni

koszeni jak rośliny

na łąkach krwi

Kosowo, 1999 r.

*

Olimbi Velaj (ur. w 1971, w Mallakastrze) – albańska poetka i dziennikarka. Ukończyła studia filologiczne na Uniwersytecie w Elbasanie, a następnie antropologiczne na Uniwersytecie Sofijskim. W roku 1999 była jedną z sygnatariuszek petycji przeciwko bombardowaniu Jugosławii przez samoloty NATO. Pisze artykuły do wielu czasopism albańskich (Ballkan, Gazeta Metropol). Jako dziennikarka uczestniczy w międzynarodowych projektach dotyczących zwalczania handlu ludźmi.

W 1998 roku wydała tomik poezji Çastet vdesin nën akrepa oresh (Chwile, które znikają pod wskazówkami czasu). Pięć lat później ukazał się nakładem wydawnictwa Aleph drugi tomik jej utworów: Qenia pasdite (Popołudniowa egzystencja) w wersji dwujęzycznej (albańsko-angielskiej). W 2005 r. reprezentowała Albanię na Międzynarodowym Festiwalu Poezji w rumuńskim Curtea de Argeș, gdzie nominowano ją do Nagrody Bałkańskiej.

Tłum. Agnieszka Herman

Autor zdjęcia: Agnieszka Herman

IV

Joanna Fligiel – Wielcy i piękni, czyli wszyscy jesteśmy buldożerami

Od kiedy to drzewo zniknęło

z naszego ogrodu,

nie mogę przestać

płakać.

Drzewo nie było

ani stare, ani chore,

było wielkie i piękne,

trochę może

wścibskie.

Wpychało się do rur,

zatykało przepływ,

ponieważ

jakiś cymbał,

gdy zakładał kanalizację,

nie zabezpieczył rur na łączach.

Drzewo nas nie oceniało,

wpuszczało korzenie

do tego, co my wypuszczamy,

i nie zawsze było

to moje ulubione

miodowe

mydełko

Fa.

Wielkie i piękne,

ufne i spragnione,

niemal zadomowione,

wypełniło

każdą

rurę.

W trakcie

kąpieli

wyobrażałam sobie,

że korzenie

wychodzą z odpływu,

oplatają nasze ciała

i wysysają z nas soki.

Tak powinno się zdarzyć.

O ile piękniej

byłoby

dla świata,

gdyby drzewo

nas zeżarło,

zanim my

zamówiliśmy,

wielką i piękną

koparkę.

Tak, są tacy ludzie,

którzy uważają,

że wielkie

koparki

są piękne.

Słyszeliśmy

tych ludzi,

stali przy płocie

i mówili do dziecka:

„jaka wielka i piękna koparka”

Zabiliśmy drzewo.

Ludzie

kiedyś

nazwali to drzewo

wierzbą płaczącą

(i tu pada przekleństwo),

po łacinie

nazwa

drzewa

brzmi jak zaklęcie:

salix x sepuleralis

I teraz jestem wierzbą.

*

Joanna Fligiel (1968) – poetka, redaktorka Śląskiej Stefy Gender (2010-2020), inicjatorka i redaktorka Babińca Literackiego (2016 -). Wydała trzy książki poetyckie: „Autoportret” , „Geny" i „Rubato”.

Śladem autorki w Babińcu Literackim:

https://business.facebook.com/…/a.320315…/1085785251811336/…

Fot. Bielsko-Biała, 2010

V

Hałyna Petrosaniak

Epigenetyka

postacie

tych

którzy szli przed tobą

rozmyte przez czas

trudno

o nich

powiedzieć coś pewnego

ale im dalej

odpływasz od brzegu

tym więcej

dowiadujesz się

o nich

zostając

sam na sam

z lustrem...

okazuje się

że twoje palce

zaczynają drżeć

z najmniejszego powodu

bo ręce

pradziadka

zbyt często

drżały

ściskając strzelbę

podczas pierwszej wojny

twoja klaustrofobia

narodziła się

długo przed tobą

w bunkrze

drugiej wojny

a melancholia

twoich oczu

bierze początek

w oczach twojej

prababci

która miała do niej

powodów

więcej niż

dosyć

Przełożyła Aneta Kamińska

*

Hałyna Petrosaniak (1969) – ukraińska poetka. Urodziła się w ukraińskich Karpatach, a od 2016 roku mieszka w Szwajcarii. Absolwentka Wydziału Filologii Iwano-Frankiwskiego Instytutu Pedagogicznego. Autorka książek poetyckich: „Park na schyli” (1996), „Switło Okrasin” (2000), „Spokusa howoryty” (2008), „Polit na powitrianij kuli” (2015), „Ekzofonija” (2019) oraz zbioru opowiadań „Ne zaważaj meni riatywaty swit” (2019). Laureatka nagrody literackiej im. Iwana Franki oraz niemieckiej nagrody Huberta Burdy dla poetów ze Wschodniej Europy. Tłumaczka z języka niemieckiego.

#środyzAnetąKamińską

VI

Marilyn Monroe

Po roku psychoanalizy

Ratunku ratunku

Ratunku

Czuję jak życie podchodzi bliżej

kiedy jedynym moim pragnieniem

jest umrzeć

Krzyk -

Zaczął się i skończył w powietrzu

ale gdzie był jego środek?

Przełożyła Agata Kozak

*

Marilyn Monroe (1926 -1962) – amerykańska aktorka, modelka, piosenkarka, ikona kina. Leworęczna poetka z dysleksją, dużo czytała, posiadała spory księgozbiór i prawie całe życie pisała notatki, wiersze, przemyślenia. Odeszła w nocy z 4 na 5 sierpnia 1962 roku, prawdopodobnie z własnej woli.

#wierszrocznicowy

VII

A.E. Stallings – Kołysanka przy torach kolejowych

Zaśnij raz jeszcze. To młoda godzina.

Między stacjami pociąg towarowy

Wybił cię ze snu stukając na szynach

Samotny lament jak hukanie sowy.

Gdy ty śpisz smacznie, on przez nocną ciszę

Sunie po torach w jednostajnym ruchu,

Rozwożąc węgiel, bydło i tarcicę,

W świat wysyłając swoje “huu-huu, huu-huu.”

Łatwo opłacić pensję maszynisty:

Dukat księżyca ma na to dość blasku.

Zamknij już oczy i wkrótce usłyszysz

Jak dźwięk się zmienia zależnie od czasu.

Młoda godzina. Odpoczywaj dalej.

Jutro z pewnością będzie lepszą dobą.

Nadjeżdża pociąg i dysząc ospale

Pełznie na zachód, ciągnąc świt za sobą.

Przełożył Janusz Solarz

*

A.E.Stallings (ur.1968) jest poetką genialną. I ma na to papiery. W 2011 roku McArthur Foundation uhonorowała ją jedną ze swoich niezwykle hojnych “nagród dla geniuszy". Tak piszą o niej na swoim internetowym portalu: Stallings to poetka i tłumaczka, która sięga do tradycji antycznej i ubiera swoje wiersze w tradycyjne formy sonetu, kupletu, kwartyny czy villanelli by spojrzeć w przenikliwy sposób na problemy współczesności. Jak sama podkreśla, starożytność nauczyła ją jak być nowoczesną. Stallings jest z wykształcenia filologiem klasycznym, studiowała na University of Georgia i na Oksfordzie. Mieszka w Atenach ze swoim mężem i synem Jasonem. I ciągle szuka złotego runa. Wydaje się, że znajduje je dość często. Wydała rewelacyjne tłumaczenie De Rerum Natura Lukrecjusza, kilka zbiorów esejów i, rzecz jasna, kilka tomików wierszy. Za te ostatnie obsypano ją wieloma nagrodami. Uważa ją się powszechnie, po śmierci Richarda Wilbura w 2017 roku, za najjaśniejszą gwiazdę tradycyjnych form poetyckich. Ja osobiście uwielbiam tę poetkę.

#poniedziałkizJanuszemSolarzem

Śladem poetki w Babińcu: https://www.facebook.com/…/a.320315781691…/940069819716214/…