Breslawska, Cwietajewa, Huet, Levertov, Miłobędzka, Czornohuz, Belczenko
I
Svitłana Breslawska
***
po wojnie
do każdego domu
bociany
przyniosą dziecko
i nawet
samotna mogiła
odrodzi się
aksamitkami
Przeł. Kazimierz Burnat
*
Switłana Bresławska - ukraińska pisarka, krytyk literacki, tłumaczka. Należy do NSPU. Autorka książek poetyckich: Dwa kroki do raju (2015), Przekroczyć próg (2015), W dół głową (2016), Ty (2017), Na linii oddechu w tłumaczeniu na język polski przez Kazimierza Burnata (2018), Kilku głosami (2019), książki literacko-krytycznych artykułów Z księgi odzewów i propozycji (2018), książki nowel Wszystkie faworyty króla (2019). W przekładzie Switłany Bresławskiej z języka polskiego ukazały się książki Leszka Szarugi, Kazimierza Burnata, Andrzeja Waltera, Andrzeja Bartyńskiego; Na granicy przed niechcianym światem Piotra Prokopiaka... Przetłumaczyła także opowiadania Bruno Schulza: Manekiny (1988), Undula (2022); powieśći Moniki Warneńskiej Magdalena (2016), Stanisława Ignacego Witkiewicza Pożegnanie jesieni (2022), Czesława Janczarskiego Przygody i wędrówki Misia Uszatka (2022), Aresa Chadzinikolau Realistyczne obrazy (2022), Łukasza Wierzbickiego Dziadek i niedźwiadek (2022). Laureatka miejskiej nagrody im. Iwana Franki w dziedzinie poezji (2016) oraz Nagrody Literackiej im. Jurija Janowskiego w dziedzinie przekład (2018). W 2021 r. wyróżniona Honorową odznaką ZLP.
Kazimierz Burnat - poeta, publicysta, edytor, tłumacz, dziennikarz, animator kultury. Prezes Dolnośląskiego Oddziału ZLP we Wrocławiu oraz członek prezydium Zarządu Głównego ZLP – przewodniczący Komisji Kwalifikacyjnej. Członek Stowarzyszenia Dziennikarzy RP.
II
Marina Cwietajewa
Twe czułe usta
Twe czułe usta — samo całowanie...
i to już wszystko, a ja — jak ten żebrak.
Kto ja? Jedyna? O nie nie, ich nie brak!
Zdobywca? Nie — zdobywcy posiadanie.
Czy to jest miłość, czy też podziwianie?
Czy kaprys pióra, czy też praprzyczyna?
A może to świętości chęć niewinna,
Lub trochę udawania — z powołania...
Czy smutek dusz, oczu oczarowanie,
Czy kaprys pióra — ach, to obojętne,
Jak to określą usta, dokąd będą
Twe czułe usta — samym całowaniem!
Przełożyła Maria Leśniewska
*
Marina Iwanowna Cwietajewa (Марина Ивановна Цветаева) urodziła się 8 października 1892 w Moskwie, zmarła 31 sierpnia 1941 w Jełabudze – rosyjska pisarka, uważana za jedną z najważniejszych rosyjskich poetek XX wieku. Jedna z najoryginalniejszych poetek rosyjskich XX w. Jej utwory były kontynuacją sprzeczności prądów akmeizmu i symbolizmu. Wśród poruszanych przez nią tematów była m.in. kobieca seksualność oraz namiętność. Jej spuścizna literacka zaczęła być doceniana dopiero w latach 60. XX w., a wiele utworów zaginęło.
III
Beata Huet
Skalp anielski z celofanu
W Colargolu
za wodę robił celofan
nie kupowaliśmy tego
będąc dziećmi
a wierzymy
w inteligentne kremy
odżywkę do włosów
martwych od narodzin
szpilki leczące raka
wodę robioną z mózgu
absolutyzm młodości
ament
*
Beata Huet – tłumaczka, czytelniczka, czasami poetka. Mieszka w Krakowie.
IV
Denise Levertov
Niszczyciele
Siedzi przy łóżku
kobiety, którą zbił,
opatruje jej rany,
ostrożnie dotyka jej sińców.
Kałuża jej krwi na podłodze
czernieje.
Zdziwiony, odkrywa, że teraz
zaczyna ją cenić. I boi się.
Dlaczego przedtem nigdy
nie widział, czym ona jest?
Co będzie, jeżeli przestanie oddychać?
Ziemio, czy tylko wtedy umiemy ciebie kochać,
kiedy myślimy, że twój koniec blisko?
I wierzyć w twoje życie
tylko kiedy sądzimy, że umierasz?
Przeł. Czesław Miłosz
*
Denise Levertov (1923-1997) – brytyjsko-amerykańska poetka i pisarka. W latach sześćdziesiątych była związana z buntem przeciwko amerykańskiemu establishmentowi. Przez długi czas jej poezja miała charakter osobisty. Pod koniec życia w poezji podjęła tematykę religijną. Przyjaźniła się z Czesławem Miłoszem, który wysoko cenił i tłumaczył jej twórczość.
V
Krystyna Miłobędzka
***
patrzona chodzona żyta
byta
płakana mówiona
jej jest i jej będzie
jej napisane i jej niepisane
te cości i nicości
_*-
od rana
od rana męczę się nad
celnością słów
nie pamiętam kogo miały
zabić
-*-
Minimalizm poezji.
Ogrom wojny.
Bezradność.
Brak słów.
Bez dobra. Wiersz bez wiersza.
*
Krystyna Miłobędzka (ur. 8 czerwca 1932 r. w Margoninie) – poetka i autorka sztuk teatralnych z tytułem doktora nauk humanistycznych. Debiutowała w roku 1960 cyklem "Anaglify", publikowanym w "Twórczości". Za swoją twórczość była wielokrotnie nagradzana, jest jedną z najwybitniejszych polskich poetek.
Fot. K. Sikorska
VI
Jaryna Czornohuz
[tamten świat]
tu nie będzie mojego zdjęcia
nie będzie moich oczu
w przeddzień nowego ataku wroga
mój marszowy głos znowu
zmienia się w zawodzenie
po poległych
(choć dzisiaj lepiej –
nie liczyć ich)
i nie wiem czy wszyscy z nich są godni
i nie wiem czy witalibyśmy się za życia
kula odłamek mina
zdecydowały za nich
że tak – godni wszyscy
między fotografiami
próbuję wyobrazić sobie
twarze waszych dzieci
ktoś pewnie powinien
nie odpuścić
myślałam że ból ściera się
jak podeszwy butów
ale ból żyje na niebie
i widzi cię przez szkła zawsze
idę na tamten świat
bardzo długo idę na tamten świat
w ogóle nie przyjdę
im dalej tym trudniej znosić jego nieobecność
tylko dalej pachnie tytoniem i życiem
wytarta bielizna termiczna ZSU
wcale nie przyjdę
miłość wczepiła się we mnie obiema rękami
i mówi że ktoś na pewno powinien
nie odpuścić
17.02.2022
Z języka ukraińskiego przełożyła Aneta Kamińska
*
Jaryna Czornohuz – ukraińska poetka i tłumaczka z języka angielskiego. Absolwentka Wydziału Humanistycznego Akademii Kijowsko-Mohylańskiej. Aktywna uczestniczka Rewolucji Godności. W latach 2010-2019 zajmowała się działalnością społeczną, m.in. obroną i popularyzacją języka ukraińskiego. W 2019 roku została wolontariuszką medycznego ochotniczego batalionu „Hospitaljery”, a od 2020 roku jest sanitariuszką wojskową 140. samodzielnego batalionu rozpoznawczego morskiej piechoty Sił Zbrojnych Ukrainy. Inicjatorka trzymiesięcznego protestu Wiosna_na_granicie (2020). Autorka książki poetyckiej „Jak wyhynajet’sia wojenne koło” (2020).
VII
Natalia Belczenko
* * *
I tak się do dłoni przytula miasto,
Jak wosk scalający miodowe plastry.
Przez nektar, co pszczoły nieśpiesznie naniosły
Na dnie prześwituje krew i zniszczenie,
I bielmo gwałtownie przesłania promienie
Słonecznej i jasnej wiosny.
Czas stary Muranów wywrócił na nicę,
Zmienił i wygląd, i nazwę ulicy.
Lecz można się zdobyć na skok w te głębiny,
Wejść jak poławiacz pereł w odmęty
Krwi oraz łez niewyschniętych
Chociaż nie wszystek wypłynie.
Kiedy połykał Umschlagplatz pokolenia,
Gdy wymiotował tysięcznym cieniem
Coś pękło w tej jednej chwili.
Tory tramwajów splotły ramiona,
I Wisła wciąż płynie, choć jakaś zmieniona,
Bo tylko nieliczni przeżyli.
I kiedy niewprawne skrzydło poleci
Ulicą, której już nie ma na świecie,
Lecz oto ocknęła się nagle.
Ja wkroczę w kwietniowe szaleństwo wieczorów
Jazgot usłyszę tych szyn i tych torów,
Przepijając jak gość z gospodarzem.
tłum. Hałyna Dybuk
*
Natalia Belczenko - (ur. 1973) – ukraińska poetka i tłumaczka. Mieszka w Kijowie. Absolwentka Wydziału Filologicznego Kijowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Tarasa Szewczenki. Autorka ośmiu książek poetyckich. Jej poezję tłumaczono na niemiecki, francuski, angielski, bułgarski, koreański, holenderski, polski, litewski, łotewski, hebrajski.Otrzymała Nagrodę Huberta Burdy (Niemcy, 2000), nagrodę w Konkursie na najlepsze tłumaczenia poezji Wisławy Szymborskiej na język rosyjski, białoruski, ukraiński (3 miejsce, język ukraiński, Polska, 2015), nagrodę Fundacji im. Łesi i Petra Kowałewych (USA, 2019). Stypendystka programu Ministra Kultury RP „Gaude Polonia” (Warszawa, 2017). Uczestniczka Międzynarodowych Seminarium Translatorskich «TŁUMACZE BEZ GRANIC» (Wojnowice, 1917, 1918, 1919), International Writers and Translators House (Wentspils, 2016, 2018, 2021). Członkini Ukraińskiego PEN Clubu.
Hałyna Dubyk (1981) – adiunkt w Instytucie Filologii Polskiej UKSW, tłumaczka z języka rosyjskiego i ukraińskiego. Zajmuje się literaturą kresową. Autorka książki Sen o Ukrainie.
fot. Serhii Olenych
Komentarze
Prześlij komentarz